Η Αιγηίδα (και όχι η Αφρική) είναι η κοιτίδα του ανθρώπινου είδους

Τον Ιανουάριο του 2002 στο περιοδικό Ιχώρ είχε δημοσιευθεί άρθρο μου με τίτλο «Η Αιγηίδα, κοιτίδα του ανθρώπινου είδους». Μετά την πρόσφατη έρευνα στο περιοδικό PLOSOne που επιβεβαιώνει τις απόψεις του Άρη Πουλιανού για τον Ελλαδοπίθηκο και για κοιτίδα του ανθρωπίνου είδους την Ελλάδα και όχι την Αφρική, επεξεργάστηκα ξανά το παλιό μου δημοσίευμα, προσθέτοντας όλα τα νεότερα επιστημονικά δεδομένα και όλη τη διαθέσιμη σύγχρονη βιβλιογραφία.

Μάριος Δημόπουλος

Φιλόλογος-Γλωσσολόγος

Διατροφολόγος-Naturopath

Συγγραφέας

Πρόλογος

Από αρχαιοτάτων χρόνων ο πόθος του ανθρώπου ήταν να μάθει τις ρίζες του, να γνωρίσει το γενεαλογικό του δένδρο. Κάθε αρχαίος λαός ισχυριζόταν ότι καταγόταν από κάποιους γενάρχες – βασιλείς (οι Έλληνες εν προκειμένω ισχυρίζονταν ότι κατάγονταν από τον Δευκαλίωνα και την Πύρα). Αλλά ποιοί ήταν οι πρόγονοι των γεναρχών αυτών;

Φθάνοντας έτσι όλο και πιο πίσω καταλήγουμε μοιραία στο επίμαχο ερώτημα: Σε ποιά περιοχή γεννήθηκε το ον αυτό, στα χέρια του οποίου επαφίεται η τύχη της υδρογείου;

Στο ερώτημα αυτό κατά την αρχαιότητα δόθηκαν δύο απαντήσεις:

Κατά τη μία άποψη, κοιτίδα το ανθρωπίνου γένους υπήρξε η χερσόνησος του Αίμου (Διόδωρος Σικελιώτης, Διογένης Λαέρτιος κλπ.) κατά την άλλη η Ανατολή (Αραβία, Χαλδαία, Ευφράτης). Ολόκληρο το ανθρώπινο γένος κατά τη δεύτερη αυτή άποψη έλκει την καταγωγή του  από τον Αδάμ και την Εύα. Πρόκειται δηλαδή για τη βιβλική άποψη, την οποία προπαγάνδιζαν Ιουδαίοι και ιουδαΐζοντες χριστιανοί απ’ τα μεταλεξανδρινά χρόνια και έπειτα. Ο απολογητής της Εκκλησίας Θεόφιλος της Αντιοχείας, γράφει: «Μετά την πλάση του ανθρώπου ο Θεός εξέλεξε γι’ αυτόν τοποθεσία στις ανατολικές περιοχές, όπου και τον έθεσε... Έπειτα άρχισαν να γίνονται πολλοί και να πληθύνονται σ’ ολόκληρη την γη. Και μετακινήθηκαν για να εγκατασταθούν αλλού... ώστε έτσι  τώρα ολόκληρη η γη γέμισε από κατοίκους» (Θεόφιλος Αντιοχείας).

Απευθυνόμενος ο Διογένης Λαέρτιος στους εκφραστές αυτών των απόψεων έδωσε την εξής απάντηση: «Όλοι οι συγγραφείς αυτοί πλανώνται από άγνοια, αποδίδοντας στους βαρβάρους τα επιτεύγματα των Ελλήνων, εκ των οποίων όχι μόνον η φιλοσοφία αλλά και το γένος των ανθρώπων ξεκίνησε» (Διογένης Λαέρτιος).

Φθάνοντας στις μέρες μας, οι «βιβλοκεντρικοί» επιστήμονες αποδέχονται την παλαιοδιαθηκική άποψη όσον αφορά στην προέλευση του πολιτισμού (εξ ανατολών το φως), για την καταγωγή όμως του ανθρώπου κάνουν μια μικρή μετατόπιση απ’ τον «κήπο των πρωτοπλάστων» στην Αφρική.

Οι θεωρίες περί της κοιτίδας του ανθρωπίνου είδους

Ο πρώτος που υποστήριξε ότι το ανθρώπινο γένος εξελίχθηκε στην Αφρική ήταν ο θεμελιωτής της θεωρίας της εξέλιξης Κάρολος Δαρβίνος (Darwin C., 1871). Έκτοτε υπήρξε έντονη διαφωνία και διατυπώθηκαν ποικίλες θεωρίες σχετικά με το πότε εμφανίστηκε ο άνθρωπος για πρώτη φορά και πώς εξαπλώθηκε.

Οι δύο σύγχρονες βασικές θεωρίες είναι «η θεωρία της εξόδου από την Αφρική» (μονογένεση) και «η θεωρία των πολλαπλών τόπων» (πολυγένεση).

1. Η θεωρία «της εξόδου από την Αφρική», γνωστής και ως «έξω από την Αφρική» (Outof Africa), δέχεται ότι η μετάβαση από τον Homo Erectus (Όρθιος Άνθρωπος) στονHomo Sapiens (Έμφρων Άνθρωπος, Σύγχρονος Άνθρωπος) συνέβη στην Αφρική (Stringer C.B., Andrews P., 1988).

Σύμφωνα με τη θεωρία αυτή, ο Homo Sapiens πρωτοεμφανίστηκε μόνο στην Αφρική πριν από τουλάχιστον 200.000 χρόνια, αντικαθιστώντας τον πρόγονό του, τον HomoErectus, που κι αυτός πρωτοεμφανίστηκε στην Αφρική. Στη συνέχεια ο Homo Sapiensμετανάστευσε και εξαπλώθηκε στον υπόλοιπο κόσμο χωρίς να αναμειχθεί γενετικά με τις πρώιμες μορφές του ανθρώπινου γένους (Stoneking M., Jorde L.B., et al., 1990). Οι McEvoy και Powell (McEvoy B.P., Powell J.E., et al., 2011) ισχυρίζονται ότι «τα γενετικά στοιχεία και τα στοιχεία από τα απολιθώματα υποστηρίζουν μια μοναδική, πρόσφατη (<200.000 ετών) προέλευση των σύγχρονων Homo sapiens στην Αφρική, ακολουθούμενη από μεταγενέστερες αποκλίσεις και διασπορές του πληθυσμού σε ολόκληρο τον κόσμο (το μοντέλο “Έξω από την Αφρική”). Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, η εμφάνιση του ανθρώπου είναι μονογονεϊκή, που σημαίνει ότι προήλθε από λίγα ζευγάρια, και μονοτοπική, που σημαίνει ότι εμφανίστηκε μόνο στην Αφρική. Οι γενετιστές Cann, Stoneking και Wilson σε εργασία τους αναφέρουν ότι «Τα μιτοχονδριακά DNA από 147 άτομα, που προέρχονται από πέντε γεωγραφικούς πληθυσμούς, έχουν αναλυθεί με χαρτογράφηση περιορισμού. Όλα αυτά τα μιτοχονδριακά DMAs προέρχονται από μια γυναίκα που θεωρείται ότι έχει ζήσει περίπου 200.000 χρόνια πριν, πιθανώς στην Αφρική. Όλοι οι πληθυσμοί που εξετάστηκαν εκτός από τον αφρικανικό πληθυσμό έχουν πολλαπλές προελεύσεις, υπονοώντας ότι κάθε περιοχή αποικίστηκε επανειλημμένα» (Cann R.L., Stoneking M., Wilson A.C., 1987).

Οι υποστηρικτές της σχολής αυτής έχουν ως δεδομένο ότι ο Homo Sapiens προήλθε από την Αφρική. Αυτό που μένει είναι να εξακριβώσουν την ακριβή διαδρομή διασποράς τους στον υπόλοιπο κόσμο. Οι Quintana-Murci L., Semino O. και οι υπόλοιποι ερευνητές της μελέτης (Quintana-Murci L., Semino O., et al., 1999) αναφέρουν: «Το αφρικανικό σενάριο παρείχε έως τώρα ελάχιστα στοιχεία για την ακριβή πορεία με την οποία οι σύγχρονοι άνθρωποι έφυγαν από την Αφρική. Δύο μεγάλες διαδρομές διασποράς έχουν προταθεί: μία διαμέσου της Βόρειας Αφρικής στο Λεβάντ, τεκμηριωμένη από υπολείμματα απολιθωμάτων και μία μέσω της Αιθιοπίας κατά μήκος της Νότιας Ασίας, για την οποία υπάρχουν λίγα, αν υπάρχουν, αποδεικτικά στοιχεία. Το μιτοχονδριακό DNA (mtDNA) μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ανίχνευση της μητρικής προέλευσης. Η γεωγραφική κατανομή και παραλλαγή των mtDNA μπορεί να είναι εξαιρετικά κατατοπιστική για τον ορισμό της πιθανής κλίμακας επέκτασης και των οδών μετανάστευσης στο μακρινό παρελθόν. Η μιτοχονδριακή απλοομάδα Μ, που αρχικά θεωρήθηκε ως αρχαίος δείκτης της ανατολικής Ασίας, βρέθηκε με μεγάλη συχνότητα στην Ινδία και την Αιθιοπία, εγείροντας το ζήτημα της προέλευσής της. (Η απλοομάδα είναι μια ομάδα απλότυπων που μοιράζονται μερικές παραλλαγές αλληλουχίας.). Η παραλλαγή και η γεωγραφική κατανομή της υποδηλώνουν ότι η ασιατική απλοομάδα M διαχωρίστηκε από την ανατολικο-αφρικανική απλοομάδα M περισσότερο από 50.000 χρόνια πριν. Δύο άλλες παραλλαγές (489C και 10873C) υποστηρίζουν επίσης μια μοναδική προέλευση της απλοομάδας Μ στην Αφρική. Αυτά τα ευρήματα, μαζί με την πραγματική απουσία της απλοομάδας Μ στο Λεβάντ και της υψηλής συχνότητάς της στη χερσόνησο της Νότιας Αραβίας, καθιστούν τη Μ ως τον πρώτο γενετικό δείκτη για την υποθετική διαδρομή εξόδου από την Αφρική μέσω της ανατολικής Αφρικής / Δυτικής Ινδίας. Αυτό ήταν ίσως το μόνο επιτυχημένο γεγονός πρώιμης διασποράς των σύγχρονων ανθρώπων από την Αφρική». Να προσεχθεί ότι ενώ τα ανθρωπολογικά δεδομένα (δήθεν) ευνοούν την υπόθεση της μετακίνησης των HomoSapiens από τη Βόρεια Αφρική στο Λεβάντ, τα γενετικά δεδομένα με την εξέταση του μιτοχονδριακού DNA δεν ευνοούν την πρώτη υπόθεση, αλλά την υπόθεση της μετακίνησης των Homo Sapiens μέσω της Αιθιοπίας κατά μήκος της Νότιας Ασίας, για την οποία όμως διαδρομή δεν υπάρχει κανένα ανθρωπολογικό δεδομένο. Να πιστέψουμε λοιπόν τα ανθρωπολογικά στοιχεία ή τα γενετικά δεδομένα, ή τίποτα εκ των δύο, εφ’ όσον η θεωρία περί της εξόδου από την Αφρική δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια προκατασκευασμένη θεωρία;

2. Η θεωρία των πολλαπλών τόπων ή  μοντέλο πολυτοπικής συνέχειας ή πολυτοπικό σενάριο εξέλιξης του ανθρώπου δέχεται ότι ο Homo Erectus είναι το πρώτο είδος του γένους Homo που μετανάστευσε από μια περιοχή (οι περισσότεροι δέχονται την Αφρική) την πρώιμη παλαιολιθική εποχή, πριν περίπου 2 εκατομμύρια χρόνια, και εξαπλώθηκε στις διάφορες ηπείρους (Wallprof M.H., Wu X., Thorne A.G., 1984 και Wolpoff, M.H. et al., 1988). Η πολυπεριφερειακή υπόθεση προτάθηκε το 1984 από τους Milford H. Wolpoff, Alan Thorne και Xinzhi Wu, και δεν πρέπει να συγχέεται με τον πολυγενισμό (πολυγένεση) ή το μοντέλο του Carleton Coon, που υποτιμούσε τη γονιδιακή ροή. Τέσσερις τοπικές αρχαϊκές μορφές του, σε διαφορετικές περιοχές της γης, δηλαδή της Αφρικής, της Ευρώπης, της Ασίας και της Αυστραλίας, εξελίχθηκαν ανεξάρτητα στον σύγχρονο άνθρωπο. Η φυσική επιλογή των περιφερειακών πληθυσμών, από την αρχική τους διασπορά, είναι υπεύθυνη για τις περιφερειακές παραλλαγές (που μερικές φορές αποκαλούνται φυλές) που βλέπουμε σήμερα Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, η εμφάνιση του ανθρώπου είναι πολυγονεϊκή, δηλαδή προήλθε από πολλά ζευγάρια, και πολυτοπική, δηλαδή εμφανίστηκε σε πολλά μέρη της γης, με λιγοστή γενετική ανταλλαγή ανάμεσα στους γεωγραφικά απομονωμένους πληθυσμούς. Η πολυτοπική άποψη δέχεται ότι τα γονίδια από όλους τους ανθρώπινους πληθυσμούς του Παλαιού Κόσμου κυλούσαν μεταξύ διαφορετικών περιοχών και με την ανάμιξη μαζί συνέβαλαν σε αυτό που βλέπουμε σήμερα ως πλήρως σύγχρονους ανθρώπους. Αυτό σημαίνει ότι οι σύγχρονοι Ευρωπαίοι κατάγονται απευθείας Ευρωπαίου Homo Erectus, οι σύγχρονοι Κινέζοι είναι απόγονοι του ΚινέζουHomo Erectus, οι σύγχρονοι Ινδοί είναι άμεσοι απόγονοι του Ινδού Homo Erectus και όχι του Homo Sapiens που μετανάστευσε από την Αφρική. Δηλαδή η διαφορά ανάμεσα σε αυτές τις δύο θεωρίες, είναι ότι για την πρώτη, ο σημερινός Ευρωπαίος, ο Κινέζος και ο Ινδός έχουν έναν κοινό πρόγονο από την Αφρική πριν 200.000 χρόνια, ενώ κατά τη δεύτερη θεωρία, ο σημερινός Ευρωπαίος, ο Κινέζος και ο Ινδός έχουν έναν κοινό πρόγονο πριν από 2 εκατομμύρια χρόνια. Κατά τη δεύτερη δηλαδή θεωρία, η εμφάνιση του Homo sapiens δεν περιορίστηκε σε κάποια περιοχή, αλλά ήταν ένα φαινόμενο που συνέβη σε ολόκληρο το γεωγραφικό εύρος όπου ζούσαν οι άνθρωποι. Το δυστύχημα είναι ότι οι περισσότεροι επιστήμονες δέχονται ότι ο κοινός αυτός πρόγονος πριν από 2 εκατομμύρια χρόνια προήλθε από την Αφρική, κάτι που όπως θα δείξουμε δεν αληθεύει, αφού η κοιτίδα του ανθρωπίνου είδους υπήρξε η νότια Ευρώπη, και συγκεκριμένα η ευρύτερη περιοχή της Βορείου Ελλάδος και της Βαλκανικής χερσονήσου.

3. Η θεωρία του πολυγονισμού (πολυγένεση) και η θεωρία φυλών των FranzWeidenreich και Carleton Coon

Όπως προαναφέραμε, η θεωρία των πολλαπλών τόπων δεν θα πρέπει να συγχέεται με τη θεωρία του πολυγονισμού. Ο πολυγονισμός είναι μια θεωρία της ανθρώπινης προέλευσης που θέτει την άποψη ότι οι ανθρώπινες φυλές είναι διαφορετικής προέλευσης (πολυγένεση) (wikipedia, Polygenism). Η θεωρία αυτή δεν θα πρέπει να συγχέεται με τις θεωρίες των  Franz Weidenreich (wikipedia, Franz Weidenreich) και Carleton Coon (wikipedia, Carleton S. Coon). Η πολυκεντρική (ή πολυφερειακή) θεωρία  του Εβραιο-Γερμανού ανατόμου και φυσικού ανθρωπολόγου Franz Weidenreich αναφέρει ότι οι ανθρώπινες φυλές έχουν εξελιχθεί ανεξάρτητα στον Παλαιό Κόσμο από τον Homo erectus έως το Homo sapiens sapiens, ενώ ταυτόχρονα υπήρχε ροή γονιδίων μεταξύ των διαφόρων πληθυσμών. Ο διάσημος αμερικανός ανθρωπολόγος Carleton Coon πρώτος τροποποίησε την θεωρία του Franz Weidenreich για την προέλευση των φυλών. Ο Coon είχε την ίδια πεποίθηση ότι οι σύγχρονοι άνθρωποι, ο Homo sapiens, προέκυψαν ξεχωριστά σε πέντε διαφορετικά μέρη από τον Homo erectus, «καθώς κάθε υποείδος, που ζούσε στην επικράτειά του, πέρασε ένα κρίσιμο κατώφλι από μια πιο βάναυση σε μια πιο σοφή κατάσταση», αλλά σε αντίθεση με τον Weidenreich τόνισε τη ροή των γονιδίων πολύ λιγότερο (Washburn S.L., 1964, Lieberman L., 1995).

Κενά και αντιφάσεις της θεωρίας «Έξω από την Αφρική» (μονογένεσης)

Τα βασικά αξιώματα αυτής της θεωρίας είναι τα εξής:

1. Μετά την απομάκρυνση του Homo erectus από την Αφρική, οι διάφοροι πληθυσμοί απομονώθηκαν αναπαραγωγικά, εξελισσόμενοι ανεξάρτητα, και σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως οι Νεάντερταλ, σε ξεχωριστά είδη.

2. Ο Homo sapiens προέκυψε σε ένα μέρος, πιθανώς στην Αφρική, 200.000 χρόνια πριν.

3. Ο Homo sapiens τελικά μετανάστευσε από την Αφρική και αντικατέστησε όλους τους άλλους ανθρώπινους πληθυσμούς, χωρίς διασταύρωση.

4. Η σύγχρονη ανθρώπινη παραλλαγή είναι ένα σχετικά πρόσφατο φαινόμενο.

Και τα τέσσερα βασικά αξιώματα της «Έξω από την Αφρική» θεωρίας είναι διάτρητα και κατ’ ουσίαν έχουν ανατραπεί από τα νεότερα ανθρωπολογικά δεδομένα. O HomoSapiens δεν πρωτοεμφανίστηκε στην Αφρική πριν 200.000 χρόνια, προϋπήρχε και σε άλλες περιοχές (όπως ο Homo Sapiens στην περιοχή του Ισραήλ 400.000 χρόνια πριν). Οι Νεάντερταλ δεν ήταν ξεχωριστό είδος, ο εξ Αφρικής δήθεν Homo Sapiens «δεν αντικατέστησε όλους τους άλλους πληθυσμούς», και φυσικά υπήρξε διασταύρωση μεταξύ Homo Sapiens και προγενεστέρων «ειδών», όπως απεδείχθη πρόσφατα από γενετική μελέτη στους Νεάντερταλ που θα παρουσιάσουμε στη συνέχεια, και ουσιαστικά αυτό το τελευταίο αποτελεί πραγματική ήττα για τους υποστηρικτές της «Έξω από την Αφρική» θεωρίας. Όσο για τη θεωρία ότι οι Νεάντερταλ και οι Κρο Μανιόν είναι μορφολογικά διακριτοί, ο καθηγητής βιολογικής ανθρωπολογίας στο πανεπιστήμιο του Kansas David Frayer (Frayer D.W.) υποστηρίζει το αντίθετο και τονίζει τις ομοιότητές τους, κάτι που αποτελεί απόδειξη για την τοπική συνέχεια. Γράφει ο Frayer: «Σε αντίθεση με την πρόσφατη δήλωση του Brauer ότι υπάρχει ένα μεγάλο και γενικά αναγνωρισμένο μορφολογικό χάσμα μεταξύ των Νεάντερταλ και των πρώιμων σύγχρονων, τα πραγματικά στοιχεία που έδωσαν τα εκτενή απολιθώματα του τελευταίου Πλειστοκένιου της Ευρώπης δείχνουν μεγάλη συνέχεια μεταξύ των Νεάντερταλ και των ακόλουθων Ευρωπαίων» (Frayer D.W., 1993). Όλα τα πρόσφατα δεδομένα δείχνουν ότι υπήρξε ανάμειξη και όχι αντικατάσταση, όπως υποστηρίζουν οι οπαδοί της θεωρίας «Έξω από την Αφρική (Trinkaus, E., 2007, Science Daily, 2007, Smith, F. H.; Janković, I.; Karavanić, I., 2005). Παραδείγματα περιλαμβάνουν το παιδί Lapedo που βρέθηκε στην Πορτογαλία (Duarte C. et al., 1999) και πρώιμος άνθρωπος που βέθηκε στην Peştera cu Oase της Ρουμανίας (Trinkaus, E. et al., 2003). Αξιοσημείωτο είναι ότι η αγγλόφωνη βικιπαιδεία αναφέρει ως επιχείρημα υπέρ της πολυτοπικής θεωρίας της καταγωγής του ανθρώπου και κατά της «Έξω από την Αφρική» θεωρίας την πρόσφατη έρευνα σχετικά με τον Γραικοπίθηκο (Ελλαδοπίθηκο πιο σωστά), γράφοντας: «Τα υπολείμματα απολιθωμάτων του Graecopithecus που βρέθηκαν στη Βουλγαρία και την Ελλάδα έχουν χρονολογηθεί πριν από 7,2 εκατομμύρια χρόνια, μερικές εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια αρχαιότερα από τον παλαιότερο γνωστό αφρικανικό ανθρωπίδη» (wikipedia, Multiregional origin of modern humans).

Σύμφωνα με τη θεωρία «Έξω από την Αφρική», κάποια στιγμή πριν από 1 εκατομμύριο χρόνια, οι πρώιμοι ανθρωποειδείς, αναφερόμενοι ως Homo ergaster, διέφυγαν από την Αφρική και διασκορπίστηκαν σε άλλα μέρη του Παλαιού Κόσμου. Ζώντας σε διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές, η μορφολογία τους διαφοροποιήθηκε μέσω των διαδικασιών γενετικής τάσης και φυσικής επιλογής. Στην Ασία αυτοί οι ανθρωποειδείς εξελίχθηκαν στον Άνθρωπο του Πεκίνου και στον Άνθρωπο της Ιάβα, που συλλογικά αναφέρονται ως Homo erectus. Στην Ευρώπη και τη δυτική Ασία εξελίχθηκαν στους Νεάντερταλ. Οι Νεάντερταλ ζούσαν σε οιονεί απομόνωση στην Ευρώπη κατά τη διάρκεια μιας μακράς, σχετικά κρύας περιόδου που περιελάμβανε και  παγετώνες. Οι Νεάντερταλ διακρίνονται από ένα μοναδικό σύνολο ανατομικών χαρακτηριστικών. Πριν από 130.000 χρόνια, μετά από μια παρατεταμένη περίοδο ανεξάρτητης εξέλιξης στην Ευρώπη, οι Νεάντερταλ ήταν τόσο ανατομικά διακριτοί που χαρακτηρίζονται καλύτερα ως ξεχωριστό είδος – Homo neanderthalensis. Αυτό είναι ένα κλασικό παράδειγμα γεωγραφικής απομόνωσης που οδήγησε σε ένα γεγονός σχηματισμού είδους. Η όλη αυτή θεωρία ανατρέπεται εύκολα από παλαιοανθρωπολογικά δεδομένα στην περιοχή της Ευρώπης, όπως το εύρημα του Αρχανθρώπου των Πετραλώνων, που αναμφίβολα δεν μπορεί να ταξινομηθεί ως Νεαντερτάλειος.  

Γενετική απόρριψη της θεωρίας «Έξω από την Αφρική». Αντιφάσεις των διαφόρων γενετικών μελετών

Οι οπαδοί της «Έξω από την Αφρική» θεωρίας παρουσιάζουν ως απόδειξη της θεωρίας τους μια ανάλυση του 1987 μιτοχονδριακού DNA από 147 άτομα από όλο τον κόσμο που έδειξε ότι οι μιτοχονδριακές γενεαλογίες τους συγχωνεύθηκαν σε έναν κοινό πρόγονο από την Αφρική μεταξύ 140.000 και 290.000 ετών (Can R.L., 1987). Αυτή η θεωρία είναι γνωστή ως «θεωρία της Εύας». Η θεωρία της Εύας έχει δεχθεί έντονη κριτική από τους  Wolpoff  και Thorne  σε μελέτη τους που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό NewScientist (Wolpoff, M., 1991). Στην πραγματικότητα, οι γενετικές αποδείξεις δείχνουν το ακριβώς αντίθετο. Οι Curnoe και Thorne σε μελέτη τους στο Journal of Comparative Human Biology (Curnoe, D., Thorne, A., 2003) αναφέρουν: «Οι εκτιμήσεις μας για γενετική απόκλιση υποδεικνύουν ότι απαιτούνται περίοδοι περίπου 2 εκατομμυρίων ετών για την παραγωγή επαρκούς γενετικής απόστασης για να αντιπροσωπεύσουν ένα είδος. Ως εκ τούτου, οι Νεάντερταλ και ο λεγόμενος H. erectus ήταν γενετικά τόσο κοντά στο σύγχρονο Η. Sapiens που ήταν απίθανο να ήταν ξεχωριστά είδη. Έτσι, είναι πιθανό να υπήρχε μόνο ένα είδος ανθρώπου (H. sapiens) για τα περισσότερα από τα τελευταία 2 εκατομμύρια χρόνια» και καταλήγουν: «Αυτά τα ευρήματα θέτουν υπό αμφισβήτηση την υπόθεση της μιτοχονδριακής «Αφρικανικής Εύας» βασισμένης σε μια πολύ πιο πρόσφατη προέλευση του H. Sapiens». Παρόμοια έχει εκφρασθεί και ο κινέζος παλαιοανθρωπολόγος Xinzhi Wu (wikipedia, Xinzhi Wu) σε μελέτη του που δημοσιεύθηκε το 2004 στο Acta Anthropologica Sinica (Wu, X., 2004). Σημαντική είναι και η κριτική των Thorne, Wolpoff και Eckhardt στο περιοδικό Scienceκατά της θεωρίας του γενετιστή Cavalli Sorza και άλλων ότι υπάρχει μεγαλύτερη γενετική ποικιλία στην Αφρική, τόσο πυρηνική όσο και μιτοχονδριακή, που προβάλλεται ως απόδειξη για την πρόσφατη καταγωγή του σύγχρονου ανθρώπου από αυτή την ήπειρο (Thorne, A.G., Wolpoff, M.H., Eckhardt, R.B., 1993). Οι υποστηρικτές της «Έξω από την Αφρική» θεωρίας υποστηρίζουν ότι ο προγονικός πληθυσμός στην θεωρούμενη ως κοιτίδα του ανατομικά σύγχρονου ανθρώπου, την Αφρική, είχε την περισσότερη και αρχαιότερη γενετική ποικιλομορφία. Μόνο ένα υποσύνολο αυτής συναντάται στον υπόλοιπο κόσμο (Nei M., Livshits G., 1989).

Οι υποστηρικτές της «Έξω από την Αφρική» θεωρίας βασισμένοι σε ανάλυση του μιτοχονδριακού DNA υποστηρίζουν ότι ο Homo Sapiens προήλθε από την Αφρική πριν 200.000 χρόνια. Ομοίως, και με αναλύσεις του πατρικά κληρονομούμενου DNA, δηλαδή του γενετικού πολυμορφισμού στο χρωμόσωμα Υ, υποστηρίζουν ότι και ο «Αδάμ» (όπως και η Εύα με την ανάλυση του μιτοχονδριακού DNA) γεννήθηκε στην Αφρική πριν από 200.000 χρόνια (Cruciani F., Trombetta B., et al., 2011). Επομένως βάσει αυτών των γενετικών μελετών οHomo Sapiens εμφανίστηκε στην Αφρική πριν από 200.000 χρόνια. Όμως μελέτες που βασίστηκαν στο γονίδιο της δυστροφίνης (χρωμόσωμα Χ) έδειξαν ότι ο Homo Sapiens εμφανίστηκε όχι προ 200.000 ετών, αλλά προ 300.000 ετών (Yotova V., Lefebvre J.-F., 2007). Σε πλήρη αντίθεση, η ανάλυση της πρωτοδιάταξης σε ορισμένα γονίδια των αυτοσωματικών χρωμοσωμάτων του πυρήνα, όπως είναι το γονίδιο της β-σφαιρίνης, έδειξε ότι η διαφοροποίηση του Homo Sapiens από τα άλλα είδη του γένους Homo συνέβη πριν από 800.000-500.000 χρόνια (Τριανταφυλλίδης Κ., 2014). Τελικά ο Homo Sapiens εμφανίστηκε πριν 200.000 χρόνια, πριν 300.000 χρόνια ή πριν 500-800.000 χρόνια; Το γεγονός ότι οι γενετικές μελέτες ανάλογα με το τι γονίδιο εξετάζουν δείχνουν διαφορετικά αποτελέσματα, μας δίνουν το δικαίωμα να είμαστε επιφυλακτικοί στα συμπεράσματά τους, τα οποία συνήθως παρουσιάζονται ως «θέσφατα» και μη επιδεχόμενα αμφισβήτηση.

Ρώσοι γενετιστές απορρίπτουν την «έξω από την Αφρική θεωρία»

Οι οπαδοί της Αφροκεντρικής θεωρίας ισχυρίζονται ότι η θεωρία της μονογένεσης από την Αφρική «αποδεικνύεται» από γενετικά δεδομένα, και συνεπώς όποιος υποστηρίζει το αντίθετο είναι «ψευδοεπιστήμονας». Η θεωρία «έξω από την Αφρική» ή η «Αφρικανική Υπόθεση Αντικατάστασης» υποστηρίζει ότι κάθε ζωντανός άνθρωπος προέρχεται από μια μικρή ομάδα πιθηκανθρώπων από την Αφρική. Αυτή η Αφροκεντρική θεωρία ενιαίας προέλευσης έχει ανατραπεί εντελώς από τα απολιθώματα και την πρόσφατη γενετική έρευνα, αλλά ακόμα αγκαλιάζεται και προωθείται από τον ακαδημαϊκό χώρο και τα μέσα ενημέρωσης. Η θεωρία «Έξω από την Αφρική» χρηματοδοτείται και εγκρίνεται από τα Ηνωμένα Έθνη και ωθείται σε παγκόσμιο επίπεδο σε μια προσπάθεια να προωθηθεί μια πολιτική ατζέντα, δεν αποτελεί επιστημονική θεωρία.

Δύο Ρώσοι γενετιστές δείχνουν ότι το DNA ανατρέπει αυτή τη θεωρία. Αυτά τα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Advances in Anthropology (Klyosov, A. & Rozhanskii, I., 2012). Ας δούμε τι δείχνει η έρευνα: «Επτά χιλιάδες πεντακόσιες πενήντα έξι (7556) απλότυποι από 46 υποομάδες σε 17 μεγάλες απλοομάδες εξετάστηκαν από την άποψη των βασικών (προγονικών) απλοτύπων και των χρονικών περιόδων για τους κοινούς προγόνους τους, για τους σκοπούς του σχεδιασμού του χρονικά ισορροπημένου δένδρου απλοομάδων. Διαπιστώθηκε ότι η αφρικανική απλό-ομάδα Α είναι πολύ απομακρυσμένη από όλες τις άλλες απλοομάδες, που έχουν ξεχωριστό κοινό πρόγονο. Η διαπίστωση ότι οι απλοομάδες του Ευρωπαιοειδών δεν προέρχονται από τις “αφρικανικές” απλοομάδες A ή B υποστηρίζεται από το γεγονός ότι οι φορείς των ευρωπαιοειδών απολοομάδων, καθώς και όλες οι μη-αφρικανικές απλοομάδες δεν φέρουν SNPs M91, P97, M31, P82 , Μ23, Μ114, Ρ262, Μ32, Μ59, Ρ289, Ρ291, Ρ102, Μ13, Μ171, Μ118 (απλοομάδα Α και υποομάδα SNPs) ή Μ60, Μ181, Ρ90 Y "FTDNA Project (η αναφορά ενσωματώνεται σε αυτήν) σε αρκετές εκατοντάδες ανθρώπους από διάφορες απλοομάδες».

Ο Άρης Πουλιανός καυτηριάζει τα συμπεράσματα των αφροκεντριστών περί εξαφάνισης των αρχανθρώπων και της εξόδου από την Αφρική

Ο Άρης Πουλιανός καυτηριάζει τα συμπεράσματα των αφροκεντριστών περί εξαφάνισης των αρχανθρώπων και της εξόδου από την Αφρική ως εξής: «Οι βιομοριακές μελέτες σήμερα είναι σε εμβρυακό στάδιο και θα χρειαστούν πολλές ακόμα δεκαετίες για να οδηγηθούμε σε ασφαλέστερα συμπεράσματα. Η συμβολή της Φυσικής Ανθρωπολογίας είναι ανυπέρβλητη. Χωρίς τις μορφομετρικές παρατηρήσεις ελέγχου των βιομοριακών συμπερασμάτων δεν γίνεται επιστημονική δουλειά. Για αυτό είναι ανυπόστατα τα “μοντέρνα” συμπεράσματα περί εξαφάνισης των Αρχανθρώπων και πλήρους αντικατάστασής τους από σ΄θγχρονους ανθρώπους, που δήθεν ήρθαν πάλι από την Αφρική. Θεωρίες σαν αυτές που μιλάνε περί της μεγάλης “εξόδου” πιο πολύ με θρησκευτικές δοξασίες μοιάζουν. Εμφανίστηκαν τάχα στην Αφρική, πρώτα σανAustralopithecus-Homo Habilis, βγήκαν από το Σινά και μετά εξαφανίστηκαν. Έπειτα τα ίδια έγιναν δήθεν με τον Homo Erectus με την ίδια σειρά: εμφάνιση στην Αφρική – έξοδος – εξαφάνιση. Σύμφωνα με το ίδιο σενάριο, ο σύγχρονος, έμφρων Άνθρωπος (Homo Sapiens) εμφανίστηκε πάλι στη Μαύρη ήπειρο και βγαίνοντας από το Σουέζ συνάντησε τους νεαντερτάλειους, τους οποίους εξαφάνισε» (Πουλιανού Δ., 2006).

Πώς οι σύγχρονοι ανθρωπολόγοι βγάζουν την Ελλάδα και τη νότια Ευρώπη έξω από τη διαδικασία της ανθρωπογένεσης

Οι περισσότεροι σήμερα αποδέχονται τη θεωρία της μονογενέσεως επιμένοντας στην αφρικανική καταγωγή του ανθρώπου. Το περίεργο όμως είναι ότι και οι υποστηρίζοντες τη θεωρία της πολυγενέσεως αρνούνταν πεισματικά την πιθανότητα η Αιγηίδα να έπαιξε ρόλο στην ανθρωπογένεση, γεγονός όμως που απεδείχθη περίτρανα απ’ τις νεότερες ανασκαφές με άνθρωπολογικά ευρήματα, όπως θα δούμε εν συνεχεία.

Οι αφροκεντριστές υποστηρίζουν ότι ο πρώτος άνθρωπος, ο Homo Erectus, ήλθε απ’ την Αφρική πριν 1.000.000 χρόνια και μετεξελίχθηκε στον άνθρωπο του Νεάντερταλ, της Ιάβας και του Πεκίνου. Μια παραλλαγή της αφροκεντρικής θεωρίας, κύριος υπέρμαχος της οποίας είναι ο ανθρωπολόγος Chris Stringer (wikipedia, Chris Stringer), υποστηρίζει ότι υπήρξαν δύο μεταναστευτικά κύματα απ’ την Αφρική:

Το πρώτο κύμα πριν 1.000.000 χρόνια (Homo Erectus) και το δεύτερο κύμα πριν 100.000 χρόνια (Homo Sapiens). Κατά τον Stringer δεν υπάρχει κανένα χαρακτηριστικό που να αποδεικνύει ότι ο άνθρωπος του Νεάντερταλ εξελίχθηκε στον Homo Sapiens. Επρόκειτο απλώς περί αντικαταστάσεως. Οι Νεάντερταλ ήσαν, υποστηρίζει, βασιζόμενος στα ανθρωπολογικά ευρήματα, κατάλληλοι για τα κρύα κλίματα, ενώ οιHomo Sapiens κατάλληλοι για θερμά κλίματα. Άρα, καταλήγει, οι Homo Sapiens ήλθαν απ’ την Αφρική! Το δεύτερο απ’ τα κύματα, οι Homo Sapiens, μετανάστευσαν πριν 100.000 χρόνια πάλι απ’ την Αφρική, αντικαθιστώντας όλους τους προγενέστερους Αφρικανούς. Πρόσφατα όμως ο Stringer παρουσιάζεται να ανασκευάζει κάποιες από τις αρχικές του θεωρίες (youtube, Chris Stringer Rethinking Out of Africa).

Ο ανθρωπολόγος-παλαιοντολόγος Νίκος Πουλιανός πολύ εύστοχα θέτει το ερώτημα: «Οι Αφρικανοί θα εγκατέλειπαν την όμορφη ζεστή Αφρική, για να έρθουν στην κατεψυγμένη από τους παγετώνες Ευρώπη;» (youtube, Πουλιανός Ν., 2009) ως απάντηση σε αναπαράσταση του πρώτου κάτοικου της Ευρώπης από επιστήμονες το 2009 από υπολείμματα των Καρπαθίων 35.000 ετών που παρουσιαζόταν όχι ως ευρωπαιοειδής, αλλά ως αφρικανικής επιρροής (Telegraph, 2009).

Για να αντιληφθείτε πώς οι αφροκεντριστές «μαγειρεύουν» τα ανθρωπολογικά ευρήματα, για να ταιριάξουν με τις θεωρίες τους, αρκεί να αναφέρουμε μια παλαιοανθρωπολογική ανακάλυψη του 2009 στη Γεωργία. Όπως γράφτηκε στον τύπο, «Η ανακάλυψη έξι αρχαίων σκελετών, ηλικίας 1,8 εκατ. ετών, στη Γεωργία απειλεί να ανατρέψει την κυρίαρχη θεωρία για την ανθρώπινη εξέλιξη που θέλει αποκλειστικό λίκνο της ανθρωπότητας την Αφρική. Σύμφωνα με μια εκτίμηση, τα οστά αυτά, των γεωργιανών ανθρωπιδών (πρώιμων ανθρώπων) υποδηλώνουν ότι οι πρώτοι πρόγονοί μας που περπάτησαν όρθιοι, δηλαδή οι homo erectus, δεν βρίσκονταν στην Αφρική, αλλά στην Ευρασία». Αντί λοιπόν να αναιρέσουν εντελώς την αφροκεντρική θεωρία καταλήγουν στο παράλογο συμπέρασμα ότι «Η ανακάλυψη δείχνει ότι οι αρχαίοι πρόγονοι του ανθρώπου εγκατέλειψαν την Αφρική για να εξερευνήσουν τον κόσμο, περίπου 800.000 χρόνια νωρίτερα από ό,τι πίστευαν μέχρι τώρα οι επιστήμονες. Στη συνέχεια επέστρεψαν στην Αφρική, όπου, εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια αργότερα, εξελίχθηκαν στους σύγχρονους ανθρώπους (homo sapiens) και ξεκίνησαν μια δεύτερη μετανάστευση για να εξαπλωθούν στην Ευρώπη και την Ασία» (Νέα, 2009; Dailymail, 2009).

Οι αφροκεντριστές όμως αγνοούν ή σκοπίμως περιφρονούν τα νέα ανθρωπολογικά δεδομένα, που ανατρέπουν το σκηνικό της παγκοσμίου προϊστορίας και ο αιγαιακός χώρος βγαίνει έτσι έξω απ’ το παιχνίδι της ανθρωπογενέσεως, παρά το γεγονός ότι τα νέα αυτά παλαιοανθρωπολογικά ευρήματα εντοπίσθηκαν κυρίως σε αυτή την περιοχή. Ο δογματισμός πολλών ανθρωπολόγων δεν έχει όρια. Ο ανθρωπολόγος Κυβιέ παλαιότερα υπεστήριζε, ότι «παλαιολιθικός άνθρωπος δεν υπάρχει». Αλλά και σχεδόν όλοι οι επιστήμονες μέχρι το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο υποστήριζαν ότι η Ελλάδα ήταν ακατοίκητη κατά την παλαιολιθική εποχή. Ωστόσο οι απόψεις αυτές κλονίσθηκαν, όταν ο Γερμανός Στάμπφυς κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ανακάλυψε σε σπήλαιο της Βοιωτίας εργαλεία παλαιολιθικών ανθρώπων (Προϊστορικό σπήλαιο "Σαρακινό"), ενώ άλλοι επιστήμονες αργότερα ανακάλυψαν και απολιθωμένα ανθρώπινα οστά της παλαιολιθικής εποχής. Ομοίως και οι σύγχρονοι αφροκεντριστές δογματικά δεν δέχονται ότι η ανθρωπογένεση έγινε στην Ελλάδα ή και στην Ελλάδα. Γι’ αυτό και  στη μελέτη μας αυτή θ’ αναφερθούν τα νέα ανθρωπολογικά δεδομένα, που αναδεικνύουν την Αιγηίδα το λίκνο του ανθρωπίνου γένους, και θα παρατεθούν επιχειρήματα και στοιχεία απ’ τον χώρο της αρχαιολογίας και της παλαιοανθρωπολογίας, που κλονίζουν εκ βάθρων τις απόψεις των Αφροκεντριστών.

Οι πρόγονοι του ανθρώπου στην Αιγηίδα αρχαιότεροι του Αυστραλοπίθηκου του αφρικανικού

Αρχικώς θ’ αναφερθούμε στους προγόνους του ανθρώπου στον ελλαδικό χώρο, τους ανθρωποπιθήκους, διότι αυτοί παίζουν σημαντικό ρόλο στην εξελικτική αλυσίδα.

Το Σεπτέμβριο του 1989 ανακαλύφθηκε στο Ξηροχώρι Θεσσαλονίκης, απ’ τους παλαιοντολόγους Γεώργιο Κουφό, του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, και Λουί Ντε Μπονίς, του Πανεπιστημίου Πουατιέ της Γαλλίας, το κρανίο ανθρωποειδούς-προγόνου του ανθρώπου της ομάδας των ραμαπιθήκων ηλικίας 9-11 εκατομμυρίων ετών. Οι επιστήμονες το ονόμασαν «Ουρανοπίθηκο Μακεδονικό». Σημειωτέον, ότι το παλαιότερο εύρημα ανθρωποειδούς-προγόνου του ανθρώπου (;) ήταν εκείνο του Αυστραλοπιθήκου του Αφρικανικού, ο οποίος παρουσιάσθηκε στην περιοχή του Ισημερινού πριν 3,18 εκατομμύρια χρόνια (κατ’ άλλους πριν 5 εκ.) και βάσει αυτού του ευρήματος εθεωρείτο κοιτίδα του ανθρώπου η Αφρική. Όμως ο ραμαπίθηκος  της Μακεδονίας είναι κατά 5-7 περίπου εκατομμύρια έτη αρχαιότερος απ’ τον αφρικανικό.

Η χρονολόγηση του κρανίου επιβεβαιώνεται και από την πανίδα, που βρέθηκε μαζί μ’ αυτό. Απ’ την πανίδα αυτή αποδεικνύεται λοιπόν, ότι πριν 11 εκ. χρόνια στη Μακεδονία ζούσαν ύαινες, λεοπαρδάλεις, ρινόκεροι και γκαζέλλες. Το γεγονός ότι βρέθηκε το συγκεκριμένο εύρημα στη Μακεδονία, στον χώρο δηλαδή που έχουν βρεθεί τόσα πολλά παλαιοανθρωπολογικά ευρήματα αρχαιότερα κι απ’ αυτά της Αφρικής, εγείρει την υποψία μήπως κοιτίδα του ανθρωπίνου γένους είναι η Μακεδονία και οι γύρω περιοχές. Σημειωτέον ότι ένεκα της ανακαλύψεως των ευρημάτων αυτών, το διεθνούς κύρους αγγλικό επιστημονικό περιοδικό New Scientist δημοσίευσε άρθρο με τίτλο «Κοιτίδα του ανθρώπου η Ελλάδα και όχι η Αφρική» (Lewin R., 1990).

Το 2012 μια ανθρωπολογική ανακάλυψη Γερμανών, Γάλλων και Βούλγαρων επιστημόνων στη Βουλγαρία ήρθε να προσθέσει μια άλλη ακόμα απόδειξη ότι η Βαλκανική, και όχι η Αφρική, είναι η κοιτίδα του ανθρωπίνου είδους. «Ριζική ανατροπή των επιστημονικών δεδομένων φέρνει μια δημοσίευση που βρήκε αρχαιότερο εύρημα από τον «Ουρανοπίθηκο τον Μακεδονικό» της Ελλάδας. Σύμφωνα με βουλγαρικό εύρημα φαίνεται πως στην Ευρώπη πριν από εννιά εκατομμύρια χρόνια ζούσαν μεγάλοι ανθρωποειδείς πίθηκοι ανατρέποντας έτσι την κατεστημένη εικόνα ότι ο άνθρωπος κατάγεται από την Αφρική». Γερμανοί, Γάλλοι και Βούλγαροι επιστήμονες, με βάση το νέο εύρημα ενός δοντιού (τραπεζίτη) στη Βουλγαρία, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι μέχρι πριν από επτά εκατομμύρια χρόνια επιζούσαν μεγάλοι ανθρωποειδείς πίθηκοι (ανθρωπίδες) σε περιβάλλοντα τύπου σαβάνας στο ευρωπαϊκό έδαφος. Η χρονολογία αυτή είναι πολύ πιο πρόσφατη από αυτή των περίπου 9,2 εκατ. ετών, που αποτελεί την ηλικία του έως τώρα πιο πρόσφατου απολιθώματος ανθρωπίδη που είχε βρεθεί στο ευρωπαϊκό έδαφος και αφορούσε τον Ουρανοπίθηκο (Ouranopithecus macedonensis), τμήμα του κρανίου και των γνάθων του οποίου του οποίου είχαν ανακαλυφθεί το 1989 στο Ξηροχώρι Θεσσαλονίκης από Έλληνες και Γάλλους παλαιοντολόγους.

Σύμφωνα με διεθνή επιστημονική ομάδα το απολιθωμένο δόντι που βρέθηκε κοντά στη βουλγαρική πόλη του Τσιρπάν, φαίνεται να ανατρέπει τα έως τώρα δεδομένα. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι το απολίθωμα ίσως οδηγεί σε γενικότερη αναθεώρηση της μέχρι τώρα επιστημονικής κατανόησης για την εξέλιξη των ανθρωπιδών, δηλαδή των ανθρωπόμορφων μεγάλων πιθήκων που προηγήθηκαν της εμφάνισης του ανθρώπου και θεωρούνται μακρινοί πρόγονοί του. Ως τώρα εκτιμάτο ότι τέτοια πλάσματα έζησαν στην Ευρώπη το αργότερο μέχρι πριν από περίπου 9 εκατ. χρόνια (τα πιο πρόσφατα στην Ελλάδα, με αντιπροσωπευτικό δείγμα τον ''Ουρανοπίθηκο''), όμως στη συνέχεια οδηγήθηκαν σε εξαφάνιση καθώς άλλαξε το κλίμα και γενικότερα οι συνθήκες του περιβάλλοντος, όταν η πλούσια βλάστηση έδωσε τη θέση της σε σαβάνες και οι πίθηκοι που συνήθως τρώνε φρούτα, δυσκολεύονταν πλέον να βρουν τροφή. Το δόντι, το οποίο βρέθηκε σε γεωλογικό στρώμα ποτάμιων ιζημάτων και χρονολογείται στα 7 εκατομμύρια έτη, παραπέμπει σε απολίθωμα ανθρωπίδη πιθήκου. Αν όντως αυτό συμβαίνει, τότε πρόκειται για το πιο πρόσφατο γνωστό εύρημα μεγάλου πιθήκου στην ηπειρωτική Ευρώπη, πράγμα που σημαίνει ότι αυτοί οι ανθρωπίδες εξαφανίστηκαν τελικά αρκετά αργότερα από ό,τι πιστευόταν ως τώρα. Στο ίδιο γεωλογικό στρώμα με το δόντι, βρέθηκαν ζώα τυπικά της σαβάνας, όπως ελέφαντες, καμηλοπαρδάλεις, γαζέλες, αντιλόπες, ρινόκεροι, αιλουροειδή κ.α. Σύμφωνα με τους ερευνητές, είναι πιθανό ότι τελικά οι ανθρωπίδες κατόρθωσαν να επιβιώσουν και να προσαρμοστούν στο πιο αφιλόξενο γι' αυτούς οικοσύστημα της σαβάνας.

Οι επιστήμονες της μελέτης αναφέρουν ότι «Δεν είναι βέβαιο ότι ο άνθρωπος κατάγεται απ την Αφρική». «Πρέπει τώρα επίσης να ξανασκεφτούμε πού έλαβε χώρα η προέλευση των ανθρώπων», δήλωσε η καθηγήτρια Μπέμε, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση του πανεπιστημίου του Τίμπιγκεν. Μέχρι στιγμής, οι περισσότεροι επιστήμονες πιστεύουν ότι η καταγωγή και η εξέλιξη του ανθρώπου πραγματοποιήθηκαν αποκλειστικά στην Αφρική και στη συνέχεια οι πρόγονοί μας μετανάστευσαν σε άλλες ηπείρους. ''Όμως'', κατά τη Γερμανίδα ερευνήτρια, «υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις ότι ένα σημαντικό μέρος της ανθρώπινης εξέλιξης συνέβη εκτός της Αφρικής, στην Ευρώπη και στη Δυτική Ασία» (iefimerida, 2012).

Την περίοδο εκείνη πρέπει να συνυπήρχαν οι άνθρωποι και τα ανθρωποειδή. Οι γεωλογικές ανακατατάξεις, που συνέβησαν κατά την διάρκεια τη Νεότερης Μειοκαίνου Περιόδου (πριν από 15-20 εκ. χρόνια), επέφεραν αλλαγή της οικολογίας των όντων. Τότε πρέπει να εμφανίζεται και ο άνθρωπος στην Μακεδονία (που είναι εξέλιξη των ανθρωποειδών). Οι ανθρωποειδείς δεν εξαφανίζονται την περίοδο προ 9-11 εκ. ετών (εποχή που έζησε ο ραμαπίθηκος), αλλά υπήρχε συνύπαρξη ανθρωποειδών και ανθρώπων, όπως απεδείχθη απ’ το νέο εύρημα του Homo Erectus Trigliensis (πρωτανθρώπου) των 11 εκ. ετών, και αυτό από τη Βόρεια Ελλάδα, στο οποίο θα αναφερθούμε στη συνέχεια.

Απορίας άξιον είναι ακόμα πως οι αφροκεντριστές υποστηρίζουν, ότι ο Αυστραλοπίθηκος ο Αφρικανικός είναι πρόγονος του σημερινού ανθρώπου, όταν στην περιοχή της Αιγηίδας έχουν βρεθεί κι άλλα ανθρωποειδή εκτός απ’ το κρανίο του ραμαπιθήκου, ηλικίας αρχαιότερης απ’ αυτόν του Αυστραλοπιθήκου του Αφρικανικού. Προ 10 εκ. ετών, ζούσε ο Μεσοπίθηκος ο Πεντελικός, ο οποίος εντοπίσθηκε στην Αττική και ήταν πίθηκος, που δεν ζούσε πια στα δένδρα, αλλά περπατούσε με τα τέσσερα. Ο ανθρωπολόγος Ρογκίνσκυ θεώρησε ότι ορισμένοι ανθρωπόμορφοι πίθηκοι κάτω απ’ τις ίδιες συνθήκες της Πικερμικής περιόδου (η ονομασία αυτή οφείλεται στην ανεύρεση απολιθωμάτων ζώων στο Πικέρμι της Μεσοκαίνου  περιόδου, δηλ. προ 13 εκ. ετών) άρχισαν να κατεβαίνουν απ’ τα δένδρα και να περπατούν στο έδαφος, και ότι αυτά τα είδη πιθήκων αποτελούσαν τους προγόνους των ανθρώπων.

Επίσης το 1973, 25 χιλ. βορειοδυτικά της Θεσσαλονίκης, βρέθηκε ο ανθρωποπίθηκος ο Μακεδονικός, τον οποίο το ανθρωπολογικό συνέδριο της Νίκαιας το 1976 κατέταξε ομόφωνα στην κατηγορία των ραμαπιθήκων. Στα Λιόσια ευρέθη ο Γραικοπίθηκος το 1949 και το 1975 στο Αλλιβέρι της Ευβοίας ο Ελλαδοπίθηκος ο Ημίορθος (που δεν περπατούσε με τα τέσσερα, αλλά με τα δύο, όχι όρθια, αλλά ημιόρθια) ηλικίας 9-10 εκ. ετών, και ο οποίος είναι πιο εξελιγμένος απ’ τον Αυστραλοπίθηκο. Οι ημιόρθιοι αυτοί πίθηκοι είχαν όρθια στάση κατά 65% σε σχέση με τον άνθρωπο. Εξάλλου στο 8ο Παναφρικανικό Συνέδριο των ανθρωπολόγων, που συνήλθε το 1977 στο Ναϊρόμπι  της Κένυα, διατυπώθηκε η άποψη απ’ τον διάσημο ανθρωπολόγο Λήκυ, ότι ο αυστραλοπίθηκος δεν είναι άμεσος πρόγονος του ανθρώπου αλλά παράλληλος και ότι «οι Ελλαδοπίθηκοι είναι πλησιέστεροι προς το ανθρώπινο γένος» (Βήμα, 1978).

Ο Α. Πουλιανός είχε εκφράσει τότε την εικασία, ότι «οι ελλαδοπίθηκοι είναι δυνατό να είναι πρόγονοι των αφρικανικών ανθρωπομόρφων και ανθρωπιδών» και ότι ο πίθηκος από τα Θαρούνια της Ευβοίας θα μπορούσε ν’ αποτελέσει μια τέτοια προγονική μορφή, τόσο για τον Αυστραλοπίθηκο, όσο και για τον άνθρωπο» (Καθημερινή, 1976). Αυτό ενισχυόταν και απ’ το γεγονός ότι στην Τρίγλια της Χαλκιδικής ο Α. Πουλιανός εντόπισε προγόνους του αλόγου και του ελέφαντα ηλικίας 9 εκ. ετών, ενώ ιππάρια θα εντοπισθούν στην Ισπανία και στην Αφρική 500.000 χρόνια αργότερα.

Άρα παρατηρούμε μια μετακίνηση απ’ τον ελλαδικό χώρο προς τα δυτικά κι από κει προς την Αφρική. Γιατί λοιπόν κοιτίδα του ανθρωπίνου γένους να μην είναι η Αιγηίδα, όταν στην Ελλάδα έχουμε μια πλήρη μετάβαση από τον πλειοκαινικό πιθηκάνθρωπο στον ανθρωποπίθηκο του ανωτέρου Μειοκαίνου, τον Ελλαδοπίθηκο (Άνθρωπος, 1976); Σημειωτέον ότι απ’ το 1972 οι Έλντρεντζ και Γκούλντ υπεστήριξαν πειστικά ότι η παραγωγή νέων μορφών γίνεται σε στενές περιοχές, σε άκρες, απ’ όπου εξαπλώνεται στη συνέχεια το νέο είδος σε ευρύτερες. Και ο ελλαδικός χώρος, στον οποίο έζησε ο ραμαπίθηκος πληροί αυτές τις προϋποθέσεις.

Βέβαια σήμερα, ύστερα απ’ τις πιο πρόσφατες ανακαλύψεις, τις οποίες θ’ αναφερθούμε στη συνέχεια, γνωρίζουμε ότι άνθρωποι ζούσαν εδώ και 11 εκ. έτη στη Μακεδονία και συνεπώς πίθηκοι δένδρων, πίθηκοι βαδίζοντες με τα τέσσερα και ημιόρθιοι πίθηκοι συμβίωναν με το ανθρώπινο είδος. Συνεπώς ημιόρθιοι πίθηκοι θα πρέπει να ζούσαν προ 12 εκ. ετών και ν’ απετέλεσαν την προγονική μορφή του ανθρώπου. Άλλωστε την περίοδο που ανακαλύφθηκαν αυτά τα ευρήματα, ουδείς ηδύνατο ν’ αντιληφθεί ότι άνθρωποι κατοικούσαν την παρωχημένη εκείνη περίοδο (11 εκ. έτη), πόσο μάλλον στην Ελλάδα.

Όπως είχε αναφέρει ο Άρης Πουλιανός: «Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία πως προερχόμαστε από τους πιθήκους, όχι όμως από τους Αφρικανικούς. Κάποτε, ζούσαν στην Ευρώπη περισσότερα από πενήντα είδη πιθήκων. Ένα είδος όμως, που το ονόμασα Ελλαδοπίθηκο Semierectus, έζησε επάνω στα δένδρα πριν από δεκαεπτά εκατομμύρια χρόνια» (Πουλιανός Α., 1976; Πουλιανός Α., 2010).

«Γραικοπίθηκος»: Πρόσφατη έρευνα στο περιοδικό PLOSOne επιβεβαιώνει τις απόψεις του Άρη Πουλιανού για τον Ελλαδοπίθηκο και για κοιτίδα του ανθρωπίνου είδους την Ελλάδα και όχι την Αφρική

Επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η κοιτίδα του ανθρωπίνου είδους είναι η Ευρώπη και όχι η Αφρική, όπως μέχρι τώρα υποστηριζόταν από την πλειοψηφία των επιστημόνων. Δύο απολιθώματα ενός πλάσματος που μοιάζουν με πίθηκο και οι οποίοι έχουν δόντια σαν των ανθρώπων έχουν βρεθεί στη Βουλγαρία και στην Ελλάδα και χρονολογούνται πριν 7,2 εκατομμύρια χρόνια.

Μια διεθνής ομάδα ερευνητών λέει ότι τα ευρήματα αλλάζουν εντελώς την αρχή της ανθρώπινης ιστορίας και τοποθετούν τον τελευταίο κοινό πρόγονο τόσο των χιμπατζήδων όσο και των ανθρώπων στην περιοχή της Μεσογείου.

Εκείνη την εποχή η αλλαγή του κλίματος είχε μετατρέψει την Ανατολική Ευρώπη σε μια ανοιχτή σαβάνα, η οποία ανάγκασε τους πιθήκους να βρουν νέες πηγές τροφίμων.

«Η μελέτη αυτή αλλάζει τις ιδέες που σχετίζονται με τη γνώση σχετικά με τον χρόνο και τον τόπο των πρώτων βημάτων της ανθρωπότητας», δήλωσε ο καθηγητής Nikolai Spassov από τη Βουλγαρική Ακαδημία Επιστημών.

«Ο Γραικοπίθηκος δεν είναι πίθηκος. Είναι μέλος του γένους των ανθρωπίδων και του άμεσου προγόνου του ανθρώπου. Το φαγητό του Γραικοπιθήκου σχετίζεται με την μάλλον ξηρή και σκληρή βλάστηση σαβάνας, σε αντίθεση με αυτή των πρόσφατων μεγάλων πιθήκων που ζουν στα δάση. Ως εκ τούτου, όπως και οι άνθρωποι, έχει φαρδύς τραπεζίτες και παχύ σμάλτο».

Η ομάδα ανέλυσε τα δύο γνωστά δείγματα του Graecopithecus freybergi: μια κάτω γνάθο από την Ελλάδα και ένα ανώτερο δόντι προγομφίων από τη Βουλγαρία.

Χρησιμοποιώντας τομογραφία ηλεκτρονικών υπολογιστών, ήταν σε θέση να απεικονίσουν τις εσωτερικές δομές των απολιθωμάτων και να δείξουν ότι οι ρίζες των προγομφίων είναι εντελώς συγχωνευμένες.

«Ενώ οι μεγάλοι πίθηκοι έχουν συνήθως δύο ή τρεις ξεχωριστές και αποκλίνουσες ρίζες, οι ρίζες του Γραικοπίθηκου συγκλίνουν και είναι μερικώς συγχωνευμένες – χαρακτηριστικό γνώρισμα των σύγχρονων ανθρώπων,  των πρώιμων ανθρώπων και πολλών προ-ανθρώπων», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής, καθηγητής Madelaine Böhme του πανεπιστημίου του Tübingen.

Η κάτω γνάθος έχει επιπλέον χαρακτηριστικά οδοντικής ρίζας, υποδηλώνοντας ότι το είδος ήταν ανθρωπίδης.

Το είδος βρέθηκε επίσης μερικές εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια αρχαιότερο από τον παλαιότερο αφρικανικό ανθρωπίδη, τον Sahelanthropus tchadensis που βρέθηκε στο Τσαντ.

«Είμαστε έκπληκτοι από τα αποτελέσματά μας, καθώς οι προ-άνθρωποι ήταν γνωστοί μόνο από την υποσαχάρια Αφρική», δήλωσε ο διδακτορικός φοιτητής Jochen Fuss, φοιτητής PhD στο Tübingen που διηύθυνε αυτό το τμήμα της μελέτης.

Ο καθηγητής David Begun, παλαιοανθρωπολόγος του Πανεπιστημίου του Τορόντο και συν-συγγραφέας αυτής της μελέτης, πρόσθεσε: «Αυτή η χρονολόγηση μάς επιτρέπει να μετακινήσουμε τον χωρισμό του ανθρώπου-χιμπατζή στην περιοχή της Μεσογείου».

Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η Μεσόγειος Θάλασσα περνούσε συχνά περιόδους πλήρους αποξήρανσης, σχηματίζοντας γέφυρα μεταξύ Ευρώπης και Αφρικής και επιτρέποντας να περάσουν οι πίθηκοι και οι πρώιμοι ανθρωπίδες μεταξύ των ηπείρων.

Ο καθηγητής Böhme πρόσθεσε: «Τα ευρήματά μας μπορεί τελικά να αλλάξουν τις ιδέες μας για την προέλευση της ανθρωπότητας. Προσωπικά, δεν πιστεύω ότι οι απόγονοι του Γραικοπίθηκου πεθαίνουν, μπορεί να εξαπλώθηκαν αργότερα στην Αφρική. Τα δεδομένα μας υποστηρίζουν την άποψη ότι αυτή η διάσπαση συνέβαινε στην ανατολική Μεσόγειο – όχι στην Αφρική. Αν γίνει αποδεκτή, αυτή η θεωρία θα αλλάξει πράγματι την αρχή της ανθρώπινης ιστορίας» (Knapton S., 2017).

Τα ευρήματα περιγράφτηκαν σε δύο μελέτες που δημοσιεύθηκαν στο PLOS ONE με τίτλο «Δυναμικές ανθρωπιδικές συγγένειες του Γραικοπίθηκου από το τελευταίο Μειόκαινο της Ευρώπης» (Fuss J., et al., 2017) και «Μεσσηνιακή ηλικία και περιβάλλον σαβάνας του πιθανού ανθρωπίδου Γραικοπιθήκου από την Ευρώπη» (Bohme M., et al., 2017).

Αυτή η μελέτη έρχεται να επιβεβαιώσει πανηγυρικά όσα ο ανθρωπολόγος Άρης Πουλιανός είχε υποστηρίξει τη δεκαετία του 70 για τον Ελλαδοπίθηκο. Συγκεκριμένα το 1976 ο Άρης Πουλιανός είχε γράψει στο περιοδικό Άνθρωπος (Πουλιανός Α., 1976), που αποτελεί όργανο της Ανθρωπολογικής Εταιρείας Ελλάδος, άρθρο με τίτλο «Helladopithecus Semierectus, Ελλαδοπίθηκος ο Ημιόρθιος: Είναι η Αφρική η μόνη ήπειρος καταγωγής των Ανθρωπιδών;». Ας δούμε μερικά αποσπάσματα από τη μελέτη αυτή του Άρη Πουλιανού [ο τονισμός με μαύρο είναι δικός μου, όπου θεωρώ σκόπιμο]:

«I. Τα γνωστά μέχρι σήμερα ευρήματα

Το 1838 ένας Βαυαρός στρατιώτης βρήκε στο μεγάλο Ρέμμα του Πικερμίου, ανατολικά από τους πρόποδες της Πεντέλης, μια σιαγόνα ενός πιθήκου και τη μετέφερε στην πατρίδα του, χωρίς να σκεφτεί ότι το εύρημα έπρεπε να μείνει στη χώρα όπου ανακαλύφθηκε. Αργότερα, βρέθηκαν κι άλλα απολιθώματα ζώων στην ίδια περιοχή. Οι επιστήμονες διεπίστωσαν ότι τα ζώα αυτά είχαν ζήσει κατά το Νεώτερο Μειόκαινο, δηλ. πριν 13 εκατομμύρια χρόνια περίπου.

Από τότε λοιπόν τα ζώα της Μειοκαινικής περιόδου του ελλαδικού χώρου έγιναν γνωστά σε όλο τον κόσμο με το όνομα «Πανίδα του Πικερμίου».

Ανάμεσα στους πιθήκους που ζούσαν τότε στο Πικέρμι, ήταν και ένα είδος στενόρρινου, που ονομάστηκε Μεσοπίθηκος ο Πεντελικός (Mesopethicus pentelici, Wagner, 1839).

Μεσοπίθηκοι βρέθηκαν και σ’ άλλα μέρη της Ευρώπης, όπως π.χ. στην Ουγγαρία, Μολδαβία κ.α., καθώς και στο Ιράν (Roghinskii, J., 1963). Η πλατειά εξάπλωση των Μεσοπιθήκων, κατά τον Ρογκίνσκυ (που τους θεωρούσε πιθήκους του εδάφους, αλλά που βάδιζαν με τα τέσσερα), φανερώνει ότι μερικοί ανθρωπόμορφοι πίθηκοι ήταν δυνατό, κάτω από τις ίδιες συνθήκες της πικερμικής πανίδας, να «κατέβουν από τα δέντρα» και ν’ αρχίσουν να περπατάνε στο έδαφος. Γι’ αυτό, σύμφωνα με τον διαπρεπή ανθρωπολόγο, είναι πιθανό ανάμεσα σ’ εκείνα τα είδη πιθήκων να υπήρχαν και οι προγονικές μορφές του ανθρώπου.

Ο Ντέλσον (Delson, E., 1973) παραδέχεται ότι οι Μεσοπίθηκοι έζησαν μέχρι και τις αρχές του Πλειστοκαίνου. Η άποψη αυτή ενδιαφέρει, γιατί δείχνει ότι το είδος εκείνο ζούσε στο μεσογειακό χώρο επί δέκα ώς δεκαπέντε εκατομμύρια χρόνια.

Η πικερμική πανίδα απλώνεται σχεδόν σ’ όλη την Ελλάδα. Ιδιαίτερη σημασία έχουν για το σημερινό άρθρο μας τα ευρήματα του Αλμυροποτάμου (Σκούφος, Θ., 1916), των Λιοσίων (Von Koenigswald, G., 1972), και της Μακεδονίας (De Bonis, L., et al., 1973-1975). Η πανίδα αυτών των σημείων παρουσιάζει μεγάλη συγγένεια με την πανίδα του Πικερμίου και χρονολογείται στην ίδια εποχή, και κυρίως στην περίοδο του Ποντίου (Κάτω Πλειόκαινο). Χαρακτηριστική είναι η συγγένεια της πανίδας των τοποθεσιών αυτών με την πανίδα της Σάμου, αλλά και της Βορείου Κίνας, ιδιαίτερα με την αντίστοιχη πανίδα του Ιππαρίου.

Το βασικό εύρημα των Λιοσίων, που περιγράφει ο Γ. φον Κένιγκσβαλντ, είναι η κάτω σιαγόνα πιθήκου που βρέθηκε στον «Πύργο της Βασιλίσσης Αμαλίας» από τον von Freyberg, B. (1949) στη διάρκεια της γερμανικής κατοχής στην Ελλάδα. (Φυσικά και το εύρημα αυτό πήρε το δρόμο για το εξωτερικό!).

Τον πίθηκο αυτό ο φον Κένιγκσβαλντ ονόμασε, όχι και πολύ πετυχημένα, Graecopithecus freybergi, και θεωρεί ότι διαφέρει από όλα τ’ άλλα γνωστά ευρωπαϊκά είδη ανωτέρων Πρωτευόντων. Ίσως, γράφει, να ανήκει στους Δρυοπιθήκους, μια και υπάρχει αβεβαιότητα σ’ ό, τι αφορά τα δόντια του. Επειδή όμως έχει μάλλον μικρούς κυνόδοντες, είναι ενδεχόμενο να διατηρεί πιο στενές σχέσεις με τα ανθρωποειδή του Πλειοκαίνου.

Το πιο σημαντικό που τονίζει στην εργασία του αυτή ο Ολλανδός πριματολόγος, είναι ότι πιθανόν ο «Γραικοπίθηκος» να αποτελεί την αρχή των αφρικανικών πριμάτων. Αν λάβει κανείς υπ’ όψη του ότι ο Γραικοπίθηκος είναι σύγχρονος του Μεσοπιθήκου, η υπόθεση αυτή γίνεται πιο πιθανή. Ζει, δηλαδή, στο μεταίχμιο του Μειο-Πλειοκαίνου. Μια απόλυτη χρονολόγηση που έγινε σε αντίστοιχο στρώμα της πικερμικής πανίδας στη Σάμο (στρώμα Ι) έδωσε απόλυτη ηλικία (μάξιμουμ) οχτώμισυ εκατομμύρια χρόνια (van Couvering, J., & Miller, J., 1971). Όμοια επίσης είναι και η ηλικία του Πιθήκου των Λιοσίων. [Με τον όρο πριματολόγος υποδηλώνεται διεθνώς ο ερευνητής που ασχολείται ειδικά με τη μελέτη των Πρωτευόντων (primates). Πιστεύω, εξ άλλου, ότι και η λέξη Πριμάτος είναι προσφορότερη από τη λέξη Πρωτεύοντα για να υποδηλώνει και στα ελληνικά αυτή την κατηγορία των ανώτερων θηλαστικών. Θα πρότεινα να καθιερωθεί.].

Τα ευρήματα της Μακεδονίας που πρόκυψαν από τις γαλλικές ανασκαφές του 1972 σε συνεργασία με το πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης, πήραν κι αυτά τον δρόμο της ξενιτιάς, με την υπόσχεση ότι κάποτε θα επιστραφούν. Οι έρευνες έγιναν 25 χλμ. περίπου ΒΔ της Θεσσαλονίκης, κοντά στο χωριό Βαθύλακκος. Τοποθετούνται και αυτά στο Πόντιον, αλλά και μερικά, όπως το Paleoloxondon antiquus italicus (είδος ελέφαντα) στο Τεταρτογενές (ανακοίνωση J. Piveteau, σ. 1433).

Μεταξύ των άλλων οστών βρέθηκε σε πολύ καλή κατάσταση μια σιαγόνα πιθήκου, σχεδόν ανέπαφη και που της λείπει μόνο ο τελευταίος γομφίος. Ο φον Κένιγκσβαλντ [επιστολή του προς γράφοντα από τις 15-1-1975] την θεωρεί σαν την πιο σημαντική γνάθο πιθήκου που βρέθηκε ποτέ στην Ευρώπη.

Οι Γάλλοι παλαιοντολόγοι έδωσαν στο εύρημα το όνομα «Δρυοπίθηκος ο Μακεδονικός» (Dryopithecus macedoniensis).

Είναι όμως Δρυοπίθηκος;

Κάθε ταξινόμηση έχει τις δυσκολίες της. Αλλά η ταξινόμηση του πλέγματος των Δρυοπιθήκων παρουσιάζει ακόμα μεγαλύτερες. Τα ευρήματα της υποοικογένειας αυτής στην Ευρώπη, Ασία και Αφρική βρίσκονται συνήθως τεμαχισμένα. Για το λόγο αυτό ίσως τα δύσκολα ευρήματα που αφορούν ανθρωπόμορφους πιθήκους τα κατατάσσει κανείς πιο εύκολα στους Δρυοπιθηκίνες. Στην υποοικογένεια αυτή ταξινομεί ο Σίμψον (Simpson G.G., 1963) τον Κενυαπίθηκο, τον Ραμαπίθηκο και τον Προκόνσουλ, μαζί με όλους τους άλλους γνωστούς Δρυοπιθήκους.

Ο πίθηκος όμως της Μακεδονίας αποτελεί μια πιο προχωρημένη μορφή σε σύγκριση με τους παραπάνω. Όχι μόνο αυτός, αλλά ακόμα και ο λεγόμενος «Γραικοπίθηκος» έχει, όπως είδαμε, πιο μικρούς κυνόδοντες. Το οδοντικό τους τόξο είναι σχετικά πιο κλειστό. Έχουν δηλαδή και οι δύο γνωρίσματα που φανερώνουν πιο ξεκάθαρη συγγένεια με τους Ανθρωπίδες. Γι’ αυτό θεωρούμε πολύ σωστή τη γνώμη του Γ. Κένιγκσβαλντ να μην τους κατατάσσει πια στους Δρυοπιθηκίνες. Ιδιαίτερα επιμένει ότι η κατάταξη αυτή είναι σφαλερή, προπάντων για τον πίθηκο της Μακεδονίας.

ΙΙ. Ο Πλειοκαινικός πίθηκος από τα Θαρούνια της Ευβοίας

Ένα νέο εύρημα πιθήκου ήρθε να προστεθεί στα τόσα άλλα της Ελλάδας του Τριτογενούς. Πρόκειται για ένα άνω τμήμα αριστερού μηριαίου οστού.

Το απολίθωμα βρήκε ο Γιώργος Παναγιωτίδης, μέλος της Ανθρωπολογικής Εταιρείας Ελλάδος, περισσότερο από ένα χρόνο πριν, σ’ ένα ύψωμα απέναντι από το χωριό Θαρούνια Ευβοίας.

Η Ανθρωπολογική Εταιρεία Ελλάδος, στην προσπάθειά της να αποκαλύψει το παρελθόν του ανθρώπου στη χώρα μας, οργανώνει συχνά ερευνητικές αποστολές. Δεν αποδίδουν, βέβαια, όλες ευρήματα τέτοιας σημασίας. Στην Εύβοια οργανώσαμε την αποστολή από αφορμή τα ευρήματα του Ποντίου στον Αλμυροπόταμο.

Χτενίζοντας την πλαγιά ασβεστολιθικού υψώματος στα Θαρούνια της περιοχής Αλεβερίου, ο τυχερός ήταν ο Γεώργιος Παναγιωτίδης. Στην αρχή το εξέλαβε για μηριαίο ανθρώπου και το παρέδωσε για μελέτη.

Η απολίθωση του οστού είναι τέλεια. Συγκέντρωση και άλλων πετρωμάτων γύρω από το σημείο όπου βρέθηκε παρουσιάζει την ίδια υφή των στρωμάτων με εκείνα του Αλμυροπόταμου. Ο βόθρος της κεφαλής του οστού λείπει. Αλλά η βάση της παραμένει καθώς και ο μεγαλύτερος τροχαντήρας. Αυτά τα σημεία του οστού, καθώς και το εσωτερικό του, το «μεδούλι» του, έχουν αντικατασταθεί πλήρως από απολιθωμένο πια κοκκινόχρωμα, πολύ σκληρής υφής. Έχει γίνει, δηλαδή, μια τέλεια κοκκινόπετρα. Αντίθετα, το κύριο μέρος του οστού είναι λευκή πέτρα. Η σχετικά εύκολη αντικατάσταση των τροχαντήρων, της βάσης του βόθρου της κεφαλής, (καθώς και του εσωτερικού του οστού) με το κοκκινόχωμα του περιβάλλοντος στρώματος, δείχνει ότι τα σημεία αυτά δεν είχαν αποστεωθεί πλήρως κατά την ηλικία του θανάτου του ζώου. Προφανώς, έχουμε να κάνουμε μάλλον με νέο άτομο. Για να δώσουμε ένα μέτρο της ηλικίας του στον αναγνώστη, υποθέτουμε ότι πρέπει να ήταν περίπου 18-20 χρόνων.

Το μήκος του οστού είναι 98 χλστ. Υπολογίσαμε την ποσοστιαία σχέση του ως προς το υπόλοιπο τμήμα ολόκληρου του οστού (Mamonova, N., 1968), και βρήκαμε ότι πρέπει να ήταν περίπου 350 χλστ (με «bd» 30 χλστ και «be» 52 χλστ). Το ανάστημά του (αν ήταν σε όρθια στάση, όπως θα δούμε παρακάτω) υπολογίζουμε να κυμαινόταν από 140-150 εκατοστά. Κι αν προεκτείνουμε και στους πιθήκους τα πειράματα σε παγκόσμια κλίμακα για τον υπολογισμό του βάρους του σώματος που έγιναν στους ανθρώπους με βάση το μήκος των μακρών οστών τους (Debetz, G., 1967), τότε το βάρος του πιθήκου από τα Θαρούνια, σύμφωνα με τον συμβατικό δείκτη (ICVS) του Γ.Φ. Ντεμπέτς, δεν πρέπει να περνάει τα 40-42 κιλά.

Ο Δείκτης Πάχους του οστού (με 350 χλστ.) μήκος είναι 22,85.

Δεν ήταν δηλαδή ογκώδης. Ήταν όμως αρκετά αναπτυγμένος…

Στο εύρημα δώσαμε την ονομασία Α.Ε.-1 (Ανθρωπολογική Εταιρεία -1) προς τιμή της Εταιρείας μας.

Την πιθανότητα να είναι μηριαίο οστό ανθρώπου την αποκλείσαμε από την αρχή για λόγους ηλικίας του απολιθώματος. Η χρονολόγησή του, όπως είδαμε, μπορεί να βρίσκετε στο μεταίχμιο Μειοκαίνου-Πλειοκαίνου. Δηλαδή, δεν είναι αρχαιότερο από δεκατρία εκατομμύρια χρόνια, αλλά και όχι νεώτερο από οχτώμισυ εκατομμύρια χρόνια. Αυτό δείχνουν όλα τα συναφή ευρήματα του ελλαδικού χώρου, για τούτο και μεις το κατατάξαμε στα Πλειοκαινικά, και μάλιστα στο Κάτω Πλειόκαινο. Επειδή μας λείπει για την ώρα η απόλυτη χρονολόγησή του, το θεωρούμε σαν εύρημα ηλικίας 9-10 εκατομμυρίων χρόνων.

Τότε δεν υπήρχαν ακόμα άνθρωποι, δεν είχαν σχηματιστεί. [σημ. Μάριου Δημόπουλου: Αυτή την άποψη την αναθεώρησε ο Πουλιανός μετά από περίπου 30 χρόνια, αφού ισχυρίστηκε ότι ανακάλυψε κνήμη όρθιου ανθρώπου ηλικίας 11 εκατομμυρίων χρόνων στην Τρίγλια της Μακεδονίας]. Οι Αυστραλοπίθηκοι εμφανίζονται λίγο αργότερα, αλλά και η εξέλιξή τους βαδίζει σχεδόν παράλληλα με του ανθρώπου ώς την αρχή του Πλειστοκαίνου. Επομένως, έχουμε να κάνουμε ή με ανθρωπόμορφο ανώτερο πίθηκο (Πογκίδα) ή με Ανθρωπίδα, μια νέα προγονική μορφή ανθρώπου στον ελλαδικό χώρο. Το μόνο που μας έμενε ήταν να καθοριστεί ο βαθμός της όρθιας στάσης του μηριαίου που κρατούσαμε στα χέρια μας, για να βρούμε και τη θέση του ζώου στο δένδρο της εξέλιξης.

Ότι ο πίθηκος είχε κάποια μορφή όρθιας στάσης φάνηκε από την αρχή.».

Στη συνέχεια του κειμένου ο Πουλιανός υπολογίζει τη γωνία στρέψης, και όταν μετρηθεί αυτή η γωνία μας δίνει και τον βαθμό της όρθιας στάσης του οστού που μελετάμε. Δεν θεωρούμε σκόπιμο να παρουσιάσουμε σε αυτό το άρθρο όλους αυτούς τους υπολογισμούς, που είναι δύσκολο να κατανοήσει ένας απλός αναγνώστης χωρίς ανθρωπολογικές γνώσεις. Ας δούμε όμως το συμπέρασμα από τη μέτρηση της γωνίας στρέψης:

«Δηλαδή η γωνία στρέψης του ευρήματος από τα Θαρούνια είναι ~ 18^Ο.

Τότε η ποσοστιαία αναλογία της ορθοβασίας ως προς τον σύγχρονο άνθρωπο (όταν η γωνία στρέψης είναι 28^Ο) είναι 64,28%.  

Δηλαδή ο πίθηκος από τα Θαρούνια στεκόταν αρκετά όρθιος, τουλάχιστο περισσότερο όρθιος από όσο οι ανθρωπόμορφοι της Αφρικής σήμερα (Χιμπαντζής, Γορίλλας), αλλά και προφανώς λιγότερο όρθιος από τον Αυστραλοπίθηκο. Καταλαμβάνει δηλαδή μια ενδιάμεση θέση ανάμεσα στις προγονικές μορφές του ανθρώπου στο δένδρο της εξέλιξης.

Έχουμε παράλληλα από το απολίθωμα κι έναν δείκτη, τον Δείκτη Πάχους του μηριαίου του που είναι περίπου 23. Στον Ουρακοτάγκο, Γορίλλα και Χιμπαντζή ο δείκτης αυτός κυμαίνεται στα 32-33 (Roghinskii, J., 1963, Str. 69). Δηλαδή στους ανθρωπόμορφους πιθήκους το μηριαίο είναι πιο κοντό και πιο χοντρό. Στον ενήλικο άνθρωπο, κατά ομαδικό μέσο όρο, ο δείκτης αυτός κυμαίνεται από 18-21. Μόνο στα νεαρά άτομα, όπου το μηριαίο είναι αναλογικά πιο ογκώδες, ο δείκτης του πλησιάζει τα 22. Με την αύξηση του μήκους του οστού αυτός ο δείκτης κατά μέσον όρο ελαττώνεται (μια και η αύξηση του πάχους δεν είναι ευθέως ανάλογη της αύξησης του μήκους). Θεωρούμε ότι δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι και σ’ αυτό το γνώρισμα το απολίθωμα από τα Θαρούνια είναι πολύ πιο μακριά φυλογενετικά από τους ανθρωπόμορφους και πλησιάζει περισσότερο τους Ανθρωπίδες.

Τόσο η ημιόρθια στάση του όσο (65% περίπου της όρθιας στάσης του ανθρώπου), όσο και η όλη κατασκευή του μηριαίου του επιτρέπουν να τον κατατάξουμε στους Ανθρωπίδες (Hominidae).

Πρόκειται, με λίγα λόγια, για ένα είδος ημιόρθιου πιθήκου, αγνώστου ώς τώρα στην Ευρώπη, που έζησε σε εποχή παλαιότερη από τον Αυστραλοπίθηκο.

Όπως είναι γνωστό, ο Αυστραλοπίθηκος θεωρείται ώς σήμερα ο πλησιέστερος συγγενής του ανθρώπου, αλλά δεν μπορούμε να πούμε ότι είναι η άμεση προγονική του μορφή, γιατί η εξέλιξη και των δύο βαδίζει παράλληλα. Αυστραλοπίθηκους συναντάμε μέχρι και το Μέσο Πλειστόκαινο, φυσικά υστερότερες μορφές που διαφέρουν από τις πρωταρχικές;. Αυτό το γεγονός μας αναγκάζει να αναζητήσουμε κι άλλον κρίκο που λείπει από τη φυλογενετική αλυσίδα του ανθρώπου. Και χωρίς να αποκλείουμε πολλούς άλλους κρίκους, κάνουμε την υπόθεση ότι ο πίθηκος από τα Θαρούνια θα μπορούσε ν’ αποτελέσει μια τέτοια προγονική μορφή τόσο για τον Αυστραλοπίθηκο όσο και για τον Άνθρωπο. [σημ. Μάριου Δημόπουλου: Εδώ τα μαύρα γράμματα είναι από το πρωτότυπο κείμενο του Άρη Πουλιανού].

Τα δεδομένα που ενισχύουν την υπόθεσή μας, και δεν πρέπει να μας διαφεύγουν ποτέ όταν προσπαθούμε να αναστηλώσουμε το φυλογενετικό μας δέντρο, είναι τα εξής:

1. Η ύπαρξη του Μεσοπιθήκου σ’ όλη την Κεντρική και Νοτιοανατολική Ευρώπη ώς τα υψίπεδα της Μέσης Ανατολής. Είναι το πιο σημαντικό εύρημα όλης της πικερμικής πανίδας του Μειοκαίνου, και είναι είδος πιθήκου του εδάφους που κατέβηκε από τα δέντρα σε μια τόσο μακρινή εποχή. Έχει, λοιπόν, θεωρητικά, δικαίωμα να αφήσει απογόνους πιο εξελιγμένους.

2. Στην Ελλάδα βρέθηκαν τα τελευταία χρόνια σε δύο σημεία, Μακεδονία και Αττική, σιαγόνες πιο προχωρημένης μορφής πιθήκου που δεν ανήκουν στους Δρυοπιθήκους, όπως νομίζαμε ώς σήμερα. Αρχίζει πια να γίνεται πεποίθηση στους επιστήμονες το γεγονός ότι ο Δρυοπίθηκος ο Μακεδονικός δεν είναι πια Δρυοπίθηκος, αλλά ένα ον πιο εξελιγμένο που δεν ανήκει στους Πογκίδες.

Η άλλη σιαγόνα από την Αττική μοιάζει μ’ αυτήν της Μακεδονίας. Ο Φον Κένιγκσβαλντ την ονομάζει Γραικοπίθηκο. Νομίζουμε ότι είναι πολύ ατυχής η ονομασία αυτή. Ήθελε ο εξαίρετος επιστήμονας να τονίσει με τον νέο όρο του την πιο εξελιγμένη μορφή του όντος αυτού ως προς τον Δρυοπίθηκο, αλλά και «πίθηκος ο γραικός» δεν μπορεί να λέγεται.

Όταν δίνουμε ονομασίες σε νέες μορφές πρέπει, κατά τη γνώμη μας, να προτιμάμε τα ονόματα που υποδηλώνουν τον τόπο προέλευσης των ευρημάτων, κι όχι εθνολογικά στοιχεία.

Στον ίδιο αυτό χώρο, στην Ελλάδα, βρέθηκε και ο πίθηκος από τα Θαρούνια της Ευβοίας. Είναι αρκετά προχωρημένης μορφής σε σύγκριση με τους Δρυοπιθήκους, και προπάντων της ίδιας ηλικίας, δηλαδή του Κάτω Πλειοκαίνου όπως και τα άλλα δύο ευρήματα από τη Μακεδονία και την Αττική. Έχουμε τη γνώμη ότι ανήκουν και οι τρεις στο ίδιο είδος, ή τουλάχιστο στο ίδιο σύνολο, έστω και με ποικιλίες διαφορετικές, αλλά πάντα στην ίδια οικογένεια των πιθήκων από την Ελλάδα του Κάτω Πλειοκαίνου. Γι’ αυτό και μεις ονομάζουμε τον αντιπροσωπευτικώτερο απ’ αυτούς «Ελλαδοπίθηκο τον ημιόρθιο» (Helladopithecus semierectus). Έτσι υποδηλώνουμε τις πιο μεγάλες του ιδιότητες:

            α) Ότι είναι ημιόρθιος και

            β)  Ότι βρέθηκε σ’ αυτόν το χώρο, στην Ελλάδα.

3. Τα δύο παραπάνω δεδομένα μας οδηγούν και στο εξής τρίτο: στη ζούγκλα της Αφρικής είναι πιο δύσκολο, μια κι έχει πολλά και μεγάλα δέντρα, να μπόρεσε να βρει την ευκαιρία ο πίθηκος που είχε μάθει στα κλαδιά, να σταθεί όρθιος. Η μορφή που στάθηκε όρθια, πρέπει να στάθηκε σε μέρος όπου υποχωρούσε το πυκνό δάσος, δηλαδή όχι σε χώρο όπου υπήρχαν μεγάλες ανοιχτές πεδιάδες, όπου θα μπορούσε να τρέχει εύκολα με τα τέσσερα, αλλά σε χώρο με λόφους και βουνά όπως είναι ο ελλαδικός και ο χώρος της Εγγύς και Μέσης Ανατολής, χωρίς να αποκλείουμε τους ανοικτούς χώρους της Αφρικής. Απ’ αυτούς τους χώρους απλώθηκε σίγουρα και στη λοιπή Αφρική η κάθε εξελιγμένη προγονική μορφή του ανθρώπου. Να γιατί τα νέα δεδομένα που παρουσιάζουμε υποστηρίζουν τη θέση ότι είναι δυνατόν οι ελλαδοπίθηκοι να είναι πρόγονοι των αφρικανικών ανθρωπόμορφων και ανθρωπιδών. [σημ. Μάριου Δημόπουλου: Εδώ τα μαύρα γράμματα είναι του πρωτότυπου κειμένου].

Γι’ αυτό ακόμη μια φορά, με τα νεώτερα δεδομένα, επιβεβαιώνεται αυτό που γράφαμε πριν είκοσι περίπου χρόνια: ότι «τα στοιχεία της παλαιοανθρωπολογίας δεν αποκλείουν την πιθανότητα να έχει παίξει η Ελλάδα ρόλο όχι μόνο στην ιστορία των αρχαίων πολιτισμών, αλλά και στη διαμόρφωση του ίδιου του ανθρώπου» (Πουλιανός, Α., 1968)».

Οι πρωτάνθρωποι του αιγιακού χώρου

Το σπήλαιο των Πετραλώνων

Ας αναφερθούμε όμως στα ευρήματα του σπηλαίου των Πετραλώνων της Χαλκιδικής. Ως γνωστόν, εκεί βρέθηκε κρανίο πρώιμου ανθρώπου (αρχανθρώπου), το οποίο χρονολογείται στα 700 με 750.000 έτη. Ο αρχάνθρωπος ανήκε στο 11ο στρώμα, στην Κρίνεια παγετώδη περίοδο, που χρονοεντοπίζεται αυτή την εποχή (SCIENTIFIC BIBLIOGRAPHY REGARDING PETRALONA CAVE; Πουλιανός Α., 2004; Poulianos A. N., 1976; Poulianos A. N., 1977, Ikeya M., 1988).

Ο αρχάνθρωπος έχει χρονολογηθεί με 10 διαφορετικές μεθόδους, που έγιναν σε ξένα πανεπιστήμια, και οι οποίες έδειξαν το ίδιο αποτέλεσμα. Οι μέθοδοι ήσαν: η στρωματογραφική, η μέθοδος της πανίδας, της μικροπανίδας, της λιθοτεχνίας, η μέθοδος της στροφορμής των ηλεκτρονίων, του πυρηνικού φυσικού Ικέγια, η μέθοδος Ουρανίου-Θωρίου, η θερμοφωταύγεια, ο παλαιομαγνητισμός κ.ά. Οι υποστηρίζοντες ότι δήθεν ο αρχάνθρωπος είναι 260.000 ετών δεν έχουν δίκιο, διότι ο σταλαγμίτης, που σφράγισε τη σπηλιά, άρχισε να δημιουργείται πριν από 300-350.000 χρόνια και συνεπώς ό, τι ευρίσκεται κάτω απ’ αυτόν έχει οπωσδήποτε μεγαλύτερη ηλικία (ο αρχάνθρωπος βρέθηκε πολύ πιο χαμηλά απ’ το σταλαγμιτικό υλικό, στο 11ο στρώμα). Ο Πουλιανός αρχικά εκτίμησε ότι ο σταλαγμίτης άρχισε να σχηματίζεται προ 300-350.000 χιλ. χρόνων. Επειδή όμως η χρονολόγησή του αμφισβητήθηκε από κάποιους, έκοψε τον σταλαγμίτη σε δύο κομμάτια κι έδωσε από ένα σε δύο ειδικά εργαστήρια ραδιοχρονολόγησης, στο Τόκιο και στον Καναδά. Ο καθηγητής Motiji Ikeya του Τόκιο  το χρονολόγησε στα 350.000 (Ikeya M., 1977), ενώ ο H.P. Schward  του καναδικού εργαστηρίου στα 300-350.000 (Schwarcz H.P., Liritzis Y., Dixon A., 1980). Ο Ikeyea ήταν κατηγορηματικός: «Αν εγώ δίνω ηλικία 350.000 ετών για τον σταλαγμίτη, που είναι πολύ πιο πάνω απ’ το σημείο που βρέθηκε το κρανίο, τότε ο αρχάνθρωπος των Πετραλώνων πρέπει να τοποθετείται πολύ πάνω απ’ τα 350.000 χρόνια».

Ο ιατρός Ξηροτύρης και ο καθηγητής Μελέντης (Hennig G.J., Herr W., Weber E., Xirotiris N.I., 1981; Melentis J., 1979; Xirotiris N.I., Melentis J., 1982) υποστήριξαν ότι το κρανίο είναι ηλικίας 260.000 ετών, αν όχι νεότερο, και ότι ανήκει στο εξελικτικό στάδιο του Νεάντερταλ, στηριζόμενοι σε μια «ραδιοχρονολόγηση» των αμινοξέων του κρανίου απ’ τον καθηγητή Protsch. Όμως ο συνεργάτης του κέντρου Δημόκριτος Ι. Μανιάτης παρατήρησε ότι αποκλείεται να έγινε ραδιοχρονολόγηση των αμινοξέων του κρανίου, διότι τα αμινοξέα δεν «ραδιοχρονολογούνται», και ότι η μέθοδος δεν είναι ραδιομετρική. Σε συνέδριο των Τσεχοσλοβάκων Ανθρωπολόγων, που συνήλθε στην πόλη Χούμπολετς (κοντά στην Πράγα) το Σεπτέμβριο του 1979, ο διευθυντής του Ινστιτούτου Ανθρωπολογίας της Πολωνικής Ακαδημίας Επιστημών Θαδαίος Μπιελίτσκ τόνισε ότι η μέτρηση των αμινοξέων, που έκανε ο καθηγητής Protsch, ελέγχεται ως «αδόκιμη κι αμφίβολης αξία»`. Η μέθοδος αυτή αμφισβητήθηκε και σε διεθνές Συμπόσιο Αρχαιομετρίας (Hare P.E., 1979). Εξ άλλου ο ίδιος ο Protsch ομολόγησε ότι: «Δεν είδα ποτέ και με κανένα τρόπο ούτε εξέτασα το αυθεντικό κρανίο των Πετραλώνων στο παρελθόν» και ότι τον μεταχειρίσθηκαν «για να ενισχύσουν τον πόλεμό τους εναντίον άλλων» (Πουλιανός Ν., 1985).

Σημειωτέον ότι σε συνέδριο Προϊστορίας στη Νίκαια της  Γαλλίας (1976) έγιναν δεκτές οι απόψεις του Πουλιανού καθώς και ότι στη σπηλιά δεν υπάρχει τίποτε νεότερο απ’ τα 350.000 χρόνια. Σε συνέδριο της Ουνέσκο το 1981 ξένοι επιστήμονες υποστήριξαν τις θέσεις του Πουλιανού, καθώς και ότι ο αρχάνθρωπος των Πετραλώνων είναι ο αρχαιότερος των Ευρωπαίων και έχει ηλικία πάνω από 700.000 χρόνια (Μακεδονία, 1981). Οι ξένοι αυτοί επιστήμονες ήταν ο Ινδός ανθρωπολόγος καθηγητής Λ. Βιντυάρτι, ο Μεξικανός ανθρωπολόγος καθηγητής Σαντιάγκο Γκενοβές και ο Σενεγαλέζος ανθρωπολόγος καθηγητής Σέικ Αντά Ντιόπ.

Η ανακάλυψη λοιπόν του αρχανθρώπου ανατρέπει τις απόψεις ορισμένων, που υποστηρίζουν ότι δήθεν ο Homo Sapiens εμφανίσθηκε πριν 100.000 χρόνια στη Αφρική και το 40.000 π.Χ. βρισκόταν στην Ευρώπη (Papio P., 2009). Ο αρχάνθρωπος των Πετραλώνων ήταν έμφρων, δηλαδή Homo Sapiens. Ο συγγραφέας και πρόεδρος της Εταιρείας Θρακολογικών Μελετών Α. Καψής τον ονομάζει «Πρώιμο Σοφό Άνθρωπο» (Pro Homo Sapiens) (Καψής Α., 1978). Την ίδια άποψη έχει και ο Α. Πουλιανός, ισχυριζόμενος ότι, μετά απ’ αυτήν  την ανακάλυψη, το στάδιο του Homo Sapiens πρέπει να επεκταθεί προς τα πίσω (ενν. απ’ το 40.000 ή 100.000).

Τούτο πλην των άλλων αποδεικνύεται και εκ του ότι χρησιμοποιούσε φωτιά για να  ψήνει τα θηράματά του, είχε τέλεια εργαλειοτεχνεία και καταμερισμό εργασίας. Δηλαδή, σε άλλο χώρο του σπηλαίου είχε το εργαστήριο των οστέινων εργαλείων και σ’ άλλο χώρο το εργαστήριο των λίθινων. Κατασκεύαζε εργαλεία από λίθο, χαλαζία και βωξίτη, που τα μετέφερε απ’ το σημερινό χωριό Κρήνη (6 χλμ. από τη σπηλιά). Είχε μυαλό αρκετό και αίσθημα καλλιτεχνίας, εφόσον κατασκεύαζε με υψηλή τεχνική αμυγδαλόσχημα εργαλεία, μαχαίρια και κοπίδια και αμυγδαλόσχημα καλλιτεχνικά μαχαιράκια. Χρησιμοποιούσε και τα οστά απ’ τα ζώα που έτρωγε και μ’ αυτά κατασκεύαζε τσεκούρια και μαχαίρια καθώς και παραμάνες ή βελόνες, για να δένει τα δέρματα. Σ’ ένα οστό έφτιαξε και οπή. Συνεπώς δεν είχε απλώς μυαλό, αλλά εξελιγμένη τεχνική. Αποδεικτικό τούτου είναι, ότι χρησιμοποιούσε και λειαντήρα. Κρατούσε σιαγόνα αγριοθηρίου απ’ τα δόντια και μ’ αυτό λείαινε τα δέρματα. Σ’ ένα εργαλείο βωξίτη, η δεξιά πλευρά είναι ανέπαφη (Poulianos A.N., 1978). Αυτό σημαίνει, ότι ο αρχάνθρωπος ήταν δεξιόχειρας και εκ τούτου εξάγεται το έμμεσο συμπέρασμα ότι είχε λαλιά (Poulianos A. N., 1977).

Αξιοθαύμαστο είναι ότι βρέθηκε και κρανίο ύαινας τοποθετημένο πάνω στην σιαγόνα της, και το αντικείμενο αυτό ήταν τοποθετημένο πάνω σε μια κόγχη της σπηλιάς, σαν να το φύλαγε ο αρχάνθρωπος εν είδει «εικονίσματος». Συνεπώς ο άνθρωπος απ’ την εποχή εκείνη είχε κάποιο αίσθημα συμβολισμού.

Ο αρχάνθρωπος ακόμα κυνηγούσε ομαδικά (αρκούδες κυρίως και άλλα ζώα), είχε μια κοινωνική δομή, και ο πολιτισμός του είναι πρωτόγνωρος και μοναδικός. Ουδεμία συνεπώς αμφιβολία υπάρχει, ότι ο Πετραλώνιος άνθρωπος του 700.000 π.Χ. ήταν HomoSapiens και επομένως ή άποψη των αφροκεντριστών ότι ο Homo Sapiens ήλθε απ’ την Αφρική το 100.000 και πάλι καταρρέει.

Ακαταμάχητα επιχειρήματα υπέρ της χρονολόγησης του αρχανθρώπου των Πετραλώνων στα 700.000 χρόνια έχει παρουσιάσει ο ανθρωπολόγος-παλαιοντολόγος Νίκος Πουλιανός στη διδακτορική του διατριβή στο πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας (Poulianos N. A., 1989). Ο Νίκος Πουλιανός έκανε τις μεταπτυχιακές του σπουδές στο πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας με θέμα «Ο Άνθρωπος και το σπήλαιο των Πετραλώνων» κοντά στο διευθυντή του Ανθρωπολογικού Μουσείου Φλωρεντίας καθηγητή Brunetto Chiarelli. Στο 2^ο Παγκόσμιο Συνέδριο Παλαιοανθρωπολογίας στο Τορίνο της Ιταλίας παρουσίασε το 1987 τα προκαταρκτικά συμπεράσματά του, που δημοσιεύτηκαν στο ιταλικό περιοδικό Anthropologia Contemporranea. Οι σύνεδροι εξεπλάγησαν από τις τόσες ατράνταχτες αδημοσίευτες αποδείξεις. Η διατριβή του συγκαταλέγεται ανάμεσα στα πρώτα θεσμοθετημένα ευρωπαϊκά διδακτορικά. Πριν την υπεράσπιση, η εργασία απεστάλη σε επτά διαφορετικά πανεπιστήμια που διέθεταν έδρα ανθρωπολογίας. Το διδακτορικό εκδόθηκε με έξοδα του πανεπιστημίου της Φλωρεντίας. Στον πρόλογο της έκδοσης ο διευθυντής του Ανθρωπολογικού Ινστιτούτου της Φλωρεντίας καθηγητήςBrunetto Chiarelli (και πρόεδρος του Παγκοσμίου Συνεδρίου Ανθρωπολογίας του 2003) αναφέρει: «Κεντρικό στοιχείο για το συμπέρασμα ότι η κατοίκηση της Ευρώπης ανέρχεται τουλάχιστο στα 700.000 χρόνια αποτελεί το ανθρώπινο κρανίο που βρέθηκε στο σπήλαιο των Πετραλώνων… Η εργασία αυτή αποτελεί μία προσφορά υψηλού ευρωπαϊκού επιπέδου… με πολλά πρωτότυπα δεδομένα για την αρχαιότητα, τις συνθήκες και τον τρόπο ζωής αυτού του προϊστορικού ανθρώπου. Μία άλλη όψη είναι και η κριτική, αλλά αμερόληπτη παρουσίαση των έντονων επιστημονικών διχογνωμιών, στις οποίες συμπαρασύρθηκαν και ενεπλάκησαν ακόμη και κυβερνητικές ελληνικές υπηρεσίες» (Πουλιανού Δ., 2006 b). Στη διδακτορική αυτή διατριβή, ο Νίκος Πουλιανός έκανε κριτική και στην παλαιοντολογική εργασία της Ε. Τσουκαλά που εκπονήθηκε υπό την επίβλεψη των καθηγητών Μελέντη, Σιμεωνίδη και Κουφού. Η Ε. Τσουκαλά κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα απολιθώματα των λύκων στο σπήλαιο Πετραλώνων είναι 700.000 χρόνων και οι αλεπούδες 100.000 ετών, υπονοώντας ότι και το ανθρώπινο κρανίο θα μπορούσε να είναι 100.000 ετών (Tsoukala E., 1989; Tsoukala E., 1991). Το συμπέρασμα όμως αυτό δεν ευσταθεί, διότι στις ανασκαφές του Άρη Πουλιανού αμφότερα τα είδη ζώων είχαν βρεθεί στο ίδιο στρωματογραφικό επίπεδο, οπότε έχουν την ίδια ηλικία.

Δεν είναι ο αρχάνθρωπος το μόνο εύρημα που ανακάλυψε ο Άρης Πουλιανός στο σπήλαιο των Πετραλώνων. Ανθρώπινα ίχνη υπάρχουν ώς το τελευταίο στρώμα (27^ο, ο αρχάνθρωπος βρέθηκε στο 11^ο). Δηλαδή άνθρωποι κατοικούσαν και προ του 700.000, της εποχής δηλαδή που έζησε ο αρχάνθρωπος, και συνεπώς οι απόψεις των κατακριτών του Πουλιανού, ότι δήθεν η χρονολογία του αρχανθρώπου είναι λανθασμένη, με κύριο αιτιολογικό ότι δεν θα μπορούσε να υπάρξει άνθρωπος στο Αιγαίο τόσο παλιά, δεν είναι ορθές.

Ο Άρης Πουλιανός ώς το 1981 ανακάλυψε στο 16ο στρώμα δύο  ανθρώπινους σκελετούς ηλικίας 800.000 ετών, αλλά και στο 18ο στρώμα ανακάλυψε ανθρώπινη κνήμη. Σήμερα έχει φθάσει ώς το 27ο στρώμα του σπηλαίου και έχει αποδείξει ότι οι αρχάνθρωποι κατοικούσαν και στα 27 στρώματα (Poulianos N. A., 1981).

Παράλληλα έχει ανακαλύψει περί 1000 εργαλεία και όπλα ηλικίας 1 εκ. ετών περίπου. Εξ άλλου, στο σπήλαιο ανακαλύφθηκαν ίχνη φωτιάς, ηλικίας 1,050 εκ. ετών περίπου, τα αρχαιότερα στον κόσμο (Poulianos A.N., 1977b). Σημειωτέον ότι η επόμενη χρονολογικά χρήση φωτιάς είναι της Αφρικής, λίγο αργότερα της Νότιας Γαλλίας (400.000 χρόνια πριν) και του ανθρώπου του Πεκίνου (360.000 χρόνια πριν). Στο σπήλαιο ακόμα βρέθηκε ένα τεμάχιο σταλαγμίτη καμένο, και ακριβώς σ’ αυτό το τεμάχιο μετρήθηκε η ηλικία της φωτιάς (1,050 εκ. έτη). Τη χρονολόγηση έκανε με διάφορες μεθόδους ο Άρης Πουλιανός, ο Ιάπωνας πυρηνικός φυσικός Ικέγια και ο βιοφυσικός  της ΝΑΣΑ Α. Τσουσίμης (Ikeya M., Poulianos A.N., 1979), και απεδείχθη ότι ο καμένος σταλαγμίτης ανήκε στο 24ο στρώμα. Στο ίδιο στρώμα του σπηλαίου βρέθηκε στη συνέχεια μαχαίρι από βωξίτη, που χρησιμοποιούσαν οι αρχάνθρωποι και στο 22ο στρώμα ανακαλύφθηκαν κι άλλα εργαλεία.

Αλλά η ανθρώπινη παρουσία στο σπήλαιο δεν εξαντλείται μόνο στα στενά του όρια, ξεφεύγει απ’ αυτό, αφού ο άνθρωπος καταφεύγει στα σπήλαια πριν 1,5 εκ. χρόνια, για να προφυλαχθεί απ’ τους παγετώνες. Με το σκεπτικό λοιπόν ότι, αν ευρίσκονταν άνθρωποι πριν τα 1-1,5 εκ. χρόνια, αυτοί θα ήσαν γηγενείς και δεν θα ήλθαν απ’ την Αφρική, άρχισαν τις επίπονες έρευνές τους γύρω απ’ το σπήλαιο ο Άρης Πουλιανός και η Ανθρωπολογική Εταιρεία Ελλάδος, με τις οποίες άλλαξαν το σκηνικό της παγκοσμίου προϊστορίας. Έξω απ’ το σπήλαιο, λοιπόν, βρέθηκαν τα πρώτα ανθρώπινα ασβεστολιθικά εργαλεία (τσεκούρια, μαχαίρια). Ένα μάλιστα εργαλείο είναι πολύ προχωρημένο για την εποχή του, αφού ο αρχάνθρωπος, που το κατασκεύασε, το είχε γυαλίσει πάνω στην πέτρα με σκοπό να λειτουργεί σαν σκεπάρνι, όπως φτιάχνει το σκεπάρνι και ο σημερινός μαραγκός. Η μπροστινή του πλευρά λειτουργούσε σαν τσεκούρι, ενώ το πίσω μέρος σαν σφύρα, για να τρυπά τα διάφορα αντικείμενα. Το εργαλείο αυτό χρονολογείται στα 2 εκ. έτη, δηλαδή πολύ πριν εισέλθει ο άνθρωπος στην σπηλιά (Poulianos A. N., 1980; Poulianos A.N., 1981a; Poulianos A. N.,1981b).

Κυνήγι ελέφαντα στην Πτολεμαϊδα πριν 3.000.000 από σήμερα

Ένα άλλο σημαντικό εύρημα του Πουλιανού, που αποδεικνύει την ύπαρξη ανθρώπου προ 3 εκ. ετών στον ελλαδικό χώρο, είναι ο διαμελισμένος ελέφαντας του Περδίκα της Πτολεμαΐδας. Με τη μέθοδο του παλαιομαγνητισμού χρονολογήθηκε το στρώμα που βρέθηκε ο ελέφαντας, κι έτσι απεδείχθη ότι έζησε προ 3 εκ. ετών περίπου (Πουλιανός Α., 2004). Στην ηλικία αυτή συνηγορεί και το είδος του ελέφαντα.

Ο ελέφαντας αυτός διαμελίσθηκε από ομάδα αρχανθρώπων της περιοχής, αφού ευρέθησαν πάνω στον σκελετό του δεκάδες αιχμηρά λίθινα και χαλαζιακά εργαλεία, τα οποία είναι αρχαιότερα απ’ τα αφρικανικά. Όπως μας πληροφορεί το περιοδικό “Nature” της 23ης Ιανουαρίου 2002, στην Gona της Αιθιοπίας ευρέθησαν εργαλεία ηλικίας 2,5 εκ. ετών. Βάσει δε αυτού του ευρήματος υπεστηρίζετο ότι κοιτίδα του ανθρώπου είναι η Αφρική, εφόσον εκεί ευρέθησαν τα «αρχαιότερα» εργαλεία.

Οι κυνηγοί («αρχάνθρωποι») του Περδίκα  της Μακεδονίας πριν από 3 εκ. χρόνια, όμως, έσπασαν το κεφάλι του ελέφαντα με χειροπελέκεις (με μεγάλα κοτρόνια, κοπανιστήρια), αφού πρώτα τον τύφλωσαν με εργαλεία οστέϊνα από περόνη ιππαρίου (οι περόνες ιππαρίου ευρέθησαν στο μάτι του ελέφαντα) και εν συνεχεία του αφαίρεσαν το μυαλό και άρχισαν το διαμελισμό του κρέατος, για να το μεταφέρουν πιθανότατα στην κατοικία τους. Επειδή ο ελέφαντας ήταν μεγάλο θηρίο (είχε μήκος 5 μ. και ύψος 4), υπολογίζεται ότι πρέπει να τον κυνήγησε μια ομάδα κυνηγών, 20-30 τον αριθμό τουλάχιστον. Συνεπώς οι αρχάνθρωποι των 3 εκ. ετών ήξεραν και να οργανώνουν το κυνήγι τους και ζούσαν είτε σε καλύβες είτε σε δένδρα, διότι η Πτολεμαΐδα ήταν ζούγκλα την εποχή εκείνη και το κλίμα ήταν θερμό και κατάλληλο για να ζήσει έξω απ’ τα σπήλαια.

Το κυνήγι ελέφαντα από αρχανθρώπους της Πτολεμαΐδας αρχαιότερο από το κυνήγι ζώων των Homo Habilis στην Αφρική

Στις αρχαίες αποθέσεις του Φαραγγιού Όλντουβαϊ είχαν βρεθεί χονδροειδή λίθινα εργαλεία χωρίς όμως να έχουν βρεθεί στοιχεία για το ποιος ήταν ο κατασκευαστής τους. Το 1960 ο ανθρωπολόγος Λ. Λίκι εντόπισε απολιθώματα που φάνηκαν να αντιπροσωπεύουν τους πρώτους εκεί κατασκευαστές εργαλείων. Στα επόμενα χρόνια συλλέχθηκε αρκετό υλικό (θραύσματα άνω και κάτω γνάθων, τμήματα κρανίων, οστά χεριών και ποδιών), που έδειξαν ότι δεν ανήκαν στον εύρωστο αυστρολοπιθηκίνα, που είχε βρεθεί εκεί το 1959. Τα δόντια είχαν διαφορετικές αναλογίες: τα εμπρόσθια ήταν σχετικά μεγαλύτερα και τα οπίσθια μικρότερα, άρα έμοιαζαν περισσότερο με σύγχρονων ανθρώπων. Τα κρανιακά οστά ήταν λεπτά, χωρίς βρεγματική ακρολοφία (στην κορυφή του κρανίου), και αρκετά μεγάλα – ένδειξη ότι είχαν εγκέφαλο σημαντικά μεγαλύτερο από οποιουδήποτε αυστραλοπιθηκίνα. Ο Λίκι αποφάσισε ότι το υλικό ήταν αρκετά ανθρώπινο για να ταξινομηθεί στο γένος Homo, ως νέο είδος που αποκάλεσεHabilis (Ικανός, Επιδέξιος) λόγω της δυνατότητάς του να κατασκευάζει εργαλεία.

Ο γιος του Λ. Λίκι, ο Ρίτσαρντ, συνέχισε τις έρευνες στη Βόρεια Κένυα. Εκεί βρήκε λίθινα εργαλεία παρόμοια με αυτά του Όλντουβαϊ, υπολείμματα από εύρωστους αυστραλοπιθηκίνες που χρονολογήθηκαν στα 2 εκατομμύρια χρόνια και ένα απολιθωμένο κρανίο που είχε μεγαλύτερο εγκέφαλο (750 χλιτ., έναντι 400-500 χλιτ. των αυστραλοπιθικήνων) και δεν είχε βρεγματική ακρολοφία, άρα ανήκε σε ανθρώπινο είδος.

Επίσης στο Μπούρι της Αιθιοπίας ανακαλύφθηκαν θραύσματα κρανίων και γνάθων, οστά άνω και κάτω άκρων με μάλλον ανθρώπινες αναλογίες και οστά ζώων με ίχνη κοπής (ένδειξη χρήσης λίθινων εργαλείων και κρεοφαγίας).

Οι ανθρωπολόγοι Chris Stringer και Peter Andrews σε βιβλίο τους για την ανθρώπινη εξέλιξη (Stringer C., Andrews P., 2005) αναφέρουν ότι τμήματα σκελετών από μεγάλου και μέσου μεγέθους θηλαστικά περιστοιχιζόμενα από λίθινα εργαλεία έχουν ανασκαφτεί σε ποικίλες θέσεις στην Τανζανία, την Κένυα και την Αιθιοπία, και χρονολογούνται σχεδόν πριν από 2 εκατομμύρια χρόνια. Τα ζωικά οστά συχνά φέρνουν σημάδια κοπής, ένδειξη κρεούργησης και θραύσης για την εξαγωγή μεδουλιού. Δεν είναι όμως πάντα φανερό εάν τα πτώματα αποτελούσαν λεία προερχόμενη από κυνήγι ή εάν τρώγονταν αφού πρώτα είχαν θανατωθεί από άλλα σαρκοφάγα ζώα. Μερικές φορές τα σημάδια κοπής φαίνεται να προηγούνται των τεκμηρίων πτωματοφαγίας από ζώα όπως οι ύαινες, πράγμα που δείχνει ότι οι Homo Habilis έφταναν πρώτοι στο νεκρό ζώο.

Οι ανθρωπολόγοι Chris Stringer και Peter Andrews στο προαναφερθέν βιβλίο τους ως οπαδοί της αφροκεντρικής θεωρίας δεν αναφέρουν τα ευρήματα του Άρη Πουλιανού στην Πτολεμαΐδα (ο διαμελισμένος ελέφαντας του Περδίκα της Πτολεμαΐδας από ομάδα κυνηγών, εύρημα που χρονολογήθηκε στα 3 εκατομμύρια χρόνια), γιατί προφανώς αυτά τα ευρήματα ανατρέπουν την άποψή τους για καταγωγή του ανθρώπου από την Αφρική, αφού οι αρχάνθρωποι κυνηγοί της Πτολεμαΐδας προηγούνται περίπου 1 εκατομμύριο χρόνια των κυνηγών Homo Habilis της Αφρικής.

Αρχάνθρωποι στον ελλαδικό χώρο προ 3 εκατομμυρίων χρόνων

Ο Άρης Πουλιανός και η Ανθρωπολογική Εταιρεία Ελλάδος όμως συνέχισαν τις έρευνές τους και ανακάλυψαν στοιχεία, που αποδεικνύουν ότι ο άνθρωπος ήταν ακόμη αρχαιότερος. Συγκεκριμένα στην Ικαρία, στη Μήλο και στο Πόρτο Ράφτη της Αττικής βρέθηκαν εργαλεία 4-5 εκ. ετών. Στην Πτολεμαΐδα σε διάφορους αμμόλοφους βρέθηκαν εργαλεία ηλικίας 6 εκ. ετών. Στην περιοχή  της Χαλκιδικής και στη Μάνη εργαλεία 11-12 εκ. ετών. Τα εργαλεία της εποχής αυτής (από 4-12 εκ. έτη) ευρέθησαν διάσπαρτα σ’ όλη την Ελλάδα, από την Ήπειρο και τη Μακεδονία, ώς την Κρήτη. Αξιοσημείωτη είναι η ανακάλυψη πλειοκαινικού βραχιόνιου οστού από την Ικαρία. Τον Αύγουστο του 1999 ο Άρης Πουλιανός με τη σύζυγό του Δάφνη σε μια εξερεύνηση σπηλαίου κοντά στο χωριό Πετροπούλι της Ικαρίας (σπήλαιο Φούτρα ο Ραός) βρήκαν ένα τεμάχιο βραχιονίου πλήρως σταλαγματοποιημένο. Ο σταλαγμίτης μέσα στον οποίο σταλαγματοποιήθηκε το τμήμα του ανθρώπινου βραχιονίου είναι ηλικίας περίπου 5 εκατομμυρίων ετών (πλειοκαινικό) (Πουλιανός Α., 2004).

Από τη Χαλκιδική προφανώς ο άνθρωπος απλώνεται σε όλο το Αιγαίο. Αυτό σημαίνει ότι οι αρχάνθρωποι κατοικούσαν σε όλη την Ελλάδα.

Homo Erectus Trilliensis πριν 13 εκατομμύρια χρόνια στη Μακεδονία

Ο Άρης Πουλιανός ανακάλυψε το 1997 στην Τρίλλια της Μακεδονίας απολιθωμένη κνήμη κανονικού ανθρώπου μέσα σε ψαμμιτικό πέτρωμα. Η γωνία στρέψης της κνήμης αποδεικνύει ότι ήταν όρθιος άνθρωπος και είχε ύψος 1,20 μ. Η κνήμη βρέθηκε σε στρώμα της ανωτέρω Μειοκαίνου περιόδου. Ο Πουλιανός αρχικά θεώρησε ότι ο αρχάνθρωπος ήταν ηλικίας 11 εκ. (+-1.000.000) ετών. Δίπλα  του βρέθηκαν εργαλεία από χαλαζία της ίδιας περιόδου, που τα χρησιμοποιούσε για  να κάνει τις διάφορες εργασίες του. Βρέθηκε και ανθρώπινο κόπρανο (κοπρόλιθος), το οποίο χρονολογήθηκε από Έλληνα γεωφυσικό της ΝΑΣΑ  και είναι ηλικίας 11-12 εκ. ετών, της ίδιας δηλαδή ηλικίας με τα εργαλεία και την ανθρώπινη κνήμη, και στη συνέχεια ανέλυσε με το μικροσκόπιο όλες τις τροφές του αρχανθρώπου. Εν συνεχεία όμως ο Πουλιανός θεώρησε ότι αυτός ο άνθρωπος χρονολογείται πριν περίπου 13 εκατομμύρια χρόνια (+-1.000.000). Τη γεωλογική περίοδο Ανώτερο Μειόκαινο την ονόμασε Ανθρωπογενές, δηλαδή την πρώτη εμφάνιση και την αρχαιότερη μέχρι σήμερα του ανθρώπινου είδους επί της γης.

Το μέρος τώρα που βρέθηκε ο αρχάνθρωπος ήταν γεμάτο από αποφάγια (δικά του ή και των συνανθρώπων του) προερχόμενα από ζώα της εποχής (ρινόκερους, τραγόκερους, πουλιά και ιππάρια). Συνεπώς ο αρχάνθρωπος της Τρίλλιας ως κυνηγός κυνηγούσε ιππάρια, μαστόδοντες και άλλα ζώα. Τα εργαλεία του δεν ήταν χοντροκομμένα, αλλά αρκετά δουλεμένα σαν και αυτά του Περδίκκα της Μακεδονίας (3 εκ. ετών, αλλά και του σπηλαίου των Πετραλώνων). Επί  παραδείγματι βρέθηκε εργαλείο 12 εκ. ετών, το οποίο ήταν σκεπάρνι. Στο εργαλείο αυτό φαίνεται ξεκάθαρα η λείανση. Όμοια εργαλεία βρέθηκαν στη Θεσσαλία, στο Αιτωλικό και στη Μάνη. Μαζί με τα εργαλεία ο άνθρωπος αυτός πρέπει να διέθετε και κάποιο είδος έναρθρου λόγου, όπως μαρτυρούν τα δεξιόχειρα που τον συνοδεύουν. Με τη δεξιοχειρία του έμμεσα δείχνει πως αναπτύσσεται και το μυαλό του. Το εύρημα λοιπόν δεν είναι ανθρωποπίθηκος (όπως ο ραμαπίθηκος της Μακεδονίας ή ο Ελλαδοπίθηκος ο Ημίορθος), αλλά όρθιος άνθρωπος, γι’ αυτό και ο Α. Πουλιανός τον ονόμασε “Homo Erectus Trilliensis” (Πουλιανός Α., 2004).

Με την πάροδο του χρόνου βρήκε περισσότερα ευρήματα. Έχει περίπου δέκα θέσεις από τα Πετράλωνα, Τρίλλια, μέχρι και τον Τορωναίο κόλπο. Τα ευρήματα ποικίλουν από δόντια μέχρι τεμάχια ποδιών και χεριών. Κατά τον Πουλιανό, όλα ανήκουν στο ίδιο είδος ανθρώπου, στον Τριλλιανό. Στην περιοχή της Τρίλλιας έχει ανακαλύψει τμήματα σκελετών οκτώ Όρθιων ανθρώπων ηλικίας 12-13 εκατομμυρίων χρόνων και στον Τορωναίο κόλπο δόντια Ορθίου ανθρώπου της ίδιας ηλικίας.

Ποιοι είναι οι πρόγονοι του Τριλλιανού; Ο Πουλιανός κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ήταν οι Ελλαδοπίθηκοι. Ο Ελλαδοπίθηκος, όπως αναφέραμε παραπάνω, ήταν ημιόρθιος. Ζούσε όμως πάνω στα δένδρα. Τα δένδρα πήραν φωτιά και κάηκαν με τη λάβα των ηφαιστείων του Αιγαίου. Η καταστροφή ήταν τεράστια σε όλη τη λεκάνη, από τη Θράκη ώς και την Κρήτη. Η έκρηξη έγινε πριν περίπου 17 εκατομμύρια χρόνια με μια απόκλιση 1 εκατομμυρίου χρόνων. Για να σωθούν οι Ελλαδοπίθηκοι, εγκαταλείπουν τα δένδρα. Βαδίζουν ημιόρθιοι, τρέχουν και στα 13 εκατομμύρια χρόνια +- 1.000.000 περίπου είναι τελείως όρθιοι, όπως οι σύγχρονοι άνθρωποι. Το ρήγμα της Ανατολίας που ξεκινά από την περιοχή των Νέων Μουδανιών της Μικράς Ασίας περνά νοτίως της Κασσάνδρας, όπου και το απολιθωμένο δάσος. Το ρήμα σε συνδυασμό με την ηφαιστειακή δραστηριότητα σ’ όλο το Αιγαίο δημιούργησαν τις προϋποθέσεις της περιβαλλοντικής και οικολογικής αλλαγής που οδήγησαν στη διαδικασία της Ανθρωποποίησης.

Ο Τριλλιανός της Χαλκιδικής, κατά τον Άρη Πουλιανό, είναι η αρχή της ανθρωπότητας. Ο χώρος που πρωτοεμφανίζεται είναι από την Πίνδο μέχρι τον Καύκασο. Από αυτή την περιοχή εξαπλώθηκε παντού και προσαρμόστηκε σε όλα τα κλίματα της γης (Άνθρωπος, 1997; Poulianos A.N., 1997).

Οι πρωτάνθρωποι της Ιταλίας και της Ισπανίας του 800.000 π.Χ. ανατρέπουν την προέλευση του ανθρώπου από την Αφρική;

Εκτός από τον αρχάνθρωπο των Πετραλώνων, έχουν βρεθεί μαρτυρίες για ύπαρξη ανθρώπων της ίδιας περίπου ηλικίας (800.000 χρόνων) στη Δυτική Ευρώπη. Σε μια ανοιχτή θέση της Ιταλίας, που ονομάζεται Τσεπράνο, ανακαλύφθηκε κρανίο που μοιάζει τόσο με Homo Erectus όσο και με Άνθρωπο της Χαϊδελβέργης, το οποίο χρονολογήθηκε στα 800.000 χρόνια. Στη Β. Ισπανία, στη θέση Αταπουέρκα, ανακαλύφθηκαν θρυμματισμένα αρκετά οστά από την ίδια περίοδο. Σε ένα σημείο (Γκραν Ντολίνα) βρέθηκαν υπολείμματα αρχαίων ανθρώπων, κείμενα ακριβώς κάτω από ένα επίπεδο όπου καταγράφεται η τελευταία φορά που οι μαγνητικοί πόλοι της Γης άλλαξαν προσανατολισμό (Παλαιομαγνητισμός), περίπου 780.000 χρόνια πριν.

Τα οστά ανήκουν σε αρκετά άτομα, παιδιά τα περισσότερα. Το μετωπικό οστό των ευρημάτων υποδηλώνει μέγεθος εγκεφάλου μεγαλύτερο από το αναμενόμενο για ένα παιδί Homo Erectus, ενώ το πρόσωπο είναι εξαιρετικά όμοιο με των σύγχρονων ως προς τη μύτη και τα ζυγωματικά. Αυτό έκανε τους Ισπανούς μελετητές να πουν ότι τα οστά αντιπροσωπεύουν ένα εντελώς νέο ανθρώπινο είδος, που ονόμασαν Άνθρωπος ο Πρωταρχικός (Stringer C., Andrews P., 2005). Είναι όμως αξιοπερίεργο γιατί όλα θέλουν να τα κάνουν να ξεκινούν από την Αφρική. Οι Ισπανοί ερευνητές υποστηρίζουν ότι ο Άνθρωπος ο Πρωταρχικός ξεκίνησε από την Αφρική και έπειτα εξαπλώθηκε στην Ευρώπη. Στην Αφρική οδήγησε στον Homo Sapiens (στο είδος που ανήκουμε εμείς), ενώ στην Ευρώπη οδήγησε στους Νεάντερταλ! Με τι στοιχεία υποστηρίζουν κάτι τέτοιο; Γιατί ο Άνθρωπος ο Πρωταρχικός να μην είναι απόγονος των πρωτανθρώπων της Αιγηίδος, όπως είναι και ο Αρχάνθρωπος των Πετραλώνων;

Επίσης εδώ παρατηρούμε μια αντίφαση. Αναφέραμε ότι το κρανίο του Τσεπράνο ομοιάζει τόσο με Homo Erectus όσο και με τον Άνθρωπο της Χαϊδελβέργης. Οι οπαδοί της προέλευσης του Homo Sapiens από την Αφρική (Το μοντέλο «Έξω από την Αφρική» σε αντίθεση με το Πολυτοπικό Μοντέλο), αναγνωρίζουν ενδιάμεσο είδος μεταξύ Homo Erectus και Homo Sapiens, τον Άνθρωπο της Χαϊδελβέργης. Σύμφωνα με αυτή την άποψη, περίπου 600.000 χρόνια πριν, πληθυσμοί Homo Erectus στην Αφρική και την Ευρώπη εμφάνισαν μια ικανοποιητική αλλαγή στη μορφολογία του κρανίου, ώστε να αναγνωρίζονται ως νέο είδος, που ονομάστηκε Άνθρωπος της Χαϊδελβέργης. Κατά τους οπαδούς της θεωρίας της «Εξόδου από την Αφρική», μετά από 400.000 χρόνια ο Άνθρωπος της Χαϊδελβέργης οδήγησε στα δύο μεταγενέστερα είδη, του HomoSapiens και του Νεάντερταλ. Ο Homo Sapiens εξελίχθηκε στην Αφρική και ο Νεάντερταλ στην Ευρώπη και τη Δ. Ασία. Πριν από 100.000 χρόνια οι Homo Sapiens εξαπλώθηκαν από την αφρικανική ήπειρο σε όλο τον άλλο κόσμο. Όλα αυτά μοιάζουν με σενάρια επιστημονικής φαντασίας, για να επιβεβαιώσουν προκατασκευασμένες θεωρίες. Το υποθετικό νέο είδος του Ανθρώπου της Χαϊδελβέργης που εμφανίστηκε το 600.000 π.Χ. ομοιάζει με το υποθετικό νέο είδος του Ανθρώπου του Πρωταρχικού που όμως έζησε 200.000 χρόνια πριν, δηλαδή το 800.000 π.Χ. Και όλοι αυτοί τάχα προέρχονται από την Αφρική!

Αμφισβητήσεις για την καταγωγή του Homo Sapiens από την Αφρική. Ανθρώπινη οδοντοστοιχία 400.000 ετών σε ισραηλινή πόλη

Οι αφροκεντριστές έχουν ως δεδομένο ότι ο Homo Sapiens εμφανίσθηκε στην Αφρική πριν 200.000 χρόνια και εξαπλώθηκε στον όλο τότε γνωστό κόσμο, εξαλείφοντας τους προγενέστερους Homo, που και αυτοί είχαν ξεκινήσει από την Αφρική, κατά τις θεωρίες των αφροκεντριστών. Ανθρώπινη οδοντοστοιχία, που χρονολογείται από 400.000 ετών ανακαλύφθηκε το 2010 σε σπήλαιο κοντά στην ισραηλινή πόλη Ρος Χα’ αγίν. Αποτελεί το παλαιότερο τεκμήριο της εμφάνισης του σύγχρονου ανθρώπινου είδους και αποδεικνύει πως οι πρόγονοί μας έζησαν δύο φορές παλαιότερα απ’ όσο υπολογιζόταν έως σήμερα, τονίζει στην ιστοσελίδα του το Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ. Τα δόντια φέρουν μεγάλες ομοιότητες με εκείνα του σύγχρονου ανθρώπου, όπως προκύπτει από τις εξετάσεις με ακτίνες Χ και αξονική τομογραφία. Επίσης έχουν ομοιότητες με τα στοιχεία του σύγχρονου ανθρώπου που είχαν βρεθεί σε διαφορετικές τοποθεσίες στο βόρειο Ισραήλ και είναι ηλικίας 100.000 ετών, προσθέτει το ισραηλινό Πανεπιστήμιο. Σύμφωνα με τους ερευνητές που εργάζονται στο σπήλαιο, η ανακάλυψη τούτη αναμένεται να μεταβάλλει την αντίληψη, που έως σήμερα συμμεριζόταν σύμπασα η επιστημονική κοινότητα, πως ο σύγχρονος άνθρωπος ξεκίνησε από την Αφρική. Όπως μας πληροφορεί το δημοσίευμα της Daily Mail, ανάλογα ευρήματα πρώιμων ανθρώπων στην Κίνα και στην Ισπανία είχαν οδηγήσει τους ερευνητές να θέσουν υπό αμφισβήτηση την «έξω από την Αφρική» θεωρία (DailyMail, 2010).

Ωστόσο και αυτή η άποψη, αν και αποτελεί ένα βήμα κατά του δόγματος της καταγωγής του ανθρώπου από την Αφρική, δεν αμφισβητεί τη βασική αρχή του αφροκεντρισμού, ότι ο Homo Erectus εμφανίστηκε στην Αφρική. Απλώς αμφισβητεί τη θεωρία ότι οHomo Sapiens, που είναι κατ’ αυτούς διαφορετικό είδος από τον Homo Erectus και τον Νεάντερνταλ, προήλθε από την Αφρική, και μεταθέτουν την αρχική του κοιτίδα στη Μέση Ανατολή.

Γνάθος Homo Sapiens 100.000 ετών σε περιοχή της Κίνας ανατρέπει την καταγωγή του σύγχρονου ανθρώπου από την Αφρική και τη θεωρία της μονογένεσης

Η άποψη της μονογένεσης και ότι ο Homo Sapiens προήλθε από την Αφρική δέχθηκε ισχυρό πλήγμα από μια ανθρωπολογική ανακάλυψη στην Κίνα το 2008. Συγκεκριμένα διαβάσαμε τα εξής:

«Η Κινεζική Ακαδημία Επιστημών και το Πανεπιστήμιο Πεκίνου ανακοίνωσαν από κοινού ένα αρχαιολογικό εύρημα κοντά στην πόλη Chonzuo στην Αυτόνομη ΠεριφέρειαGuangxi Zhuang. Η ανακάλυψη είναι απολιθωμένη κάτω γνάθος σύγχρονου ανθρώπου. Το εύρημα παρέχει στοιχεία που υποστηρίζουν τη θεωρία ότι οι σύγχρονοι άνθρωποι δεν εξελίχθηκαν μόνο στην Αφρική, αλλά σε πολλές περιοχές του κόσμου.

Το απολίθωμα της κάτω γνάθου ανακαλύφθηκε από τον Dr. Jin Changzhu και την ομάδα του από την Κινεζική Ακαδημία Επιστημών το Μάιο του 2008. Ήταν θαμμένο σε ένα βαθύ στρώμα γης, σε μια σπηλιά στο Guangxi. Συνάδελφος αρχαιολόγος και ερευνητής στο χώρο του Chongzuo, ο Dr. Pan Wenshi, εξηγεί τη σημασία του απολιθώματος: «Η διάταξη των αυλακιών και των δοντιών του απολιθώματος φέρει προφανή χαρακτηριστικά με αυτά του σύγχρονου ανθρώπου και δείχνει ότι ο σύγχρονος άνθρωπος εμφανίστηκε σε αυτήν την περιοχή πριν από 100 χιλιάδες χρόνια».

Το Ινστιτούτο Περιβάλλοντος της Γης της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών και το Κρατικό Πανεπιστήμιο της Μινεσότα εξέτασαν από κοινού την ανίχνευση ισοτοπικών στοιχείων στο απολιθωμένο σώμα. Τα αποτελέσματα χρονολογούν το απολίθωμα πριν από 110 χιλιάδες χρόνια.

Ο Wu Xinzhi, ανθρωπολόγος της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών, δήλωσε: «Το κόκκαλο δείχνει ότι η εξέλιξη από τον αρχαίο άνθρωπο στον σύγχρονο άνθρωπο συνέβη στην Ανατολική Ασία, τουλάχιστον στην περιοχή της σύγχρονης πόλης Chongzuo. Υποδεικνύει ότι η διαδικασία της εξέλιξης στον σύγχρονο άνθρωπο έλαβε χώρα σε διάφορες περιοχές του κόσμου» (CCTV, 2009).

Αυτό το εύρημα στην Κίνα μαζί και με το εύρημα ανθρώπινης οδοντοστοιχίας 400.000 ετών του Ισραήλ έρχεται να κλονίσει το δόγμα των αφροκεντριστών της σχολής της μονογένεσης και της εξ Αφρικής προέλευσης του Homo Sapiens. Δεν έρχεται όμως να ανατρέψει την άποψη ότι ο Homo Erectus προήλθε από την Αφρική. Εμείς βάσει των όσων παραθέτουμε σε αυτό το άρθρο θεωρούμε ότι τόσο ο Homo Erectus, όσο και ο Νεάντερταλ και ο Homo Sapiens δεν είναι παρά διαφορετικές μορφές (αλλά όχι διαφορετικά είδη) πρωτανθρώπων της Νοτίου Ευρώπης, και ότι η ευρύτερη περιοχή της βορείου Ελλάδος και όχι η Αφρική είναι η κοιτίδα του ανθρωπίνου είδους.

Το DNA των Νεάντερταλ επιβιώνει στους σύγχρονους ανθρώπους; Ανατρέπει αυτή η θεωρία την «έξω από την Αφρική» θεωρία περί καταγωγής του ανθρώπου;

Όταν ο Carleton Coon στα βιβλία του έγραφε ότι «βλέπει νεαντερτάλειους μέσα στον σύγχρονο ανθρώπινο πληθυσμό», είχε θεωρηθεί «περίεργος». Και πώς να μη θεωρηθεί, αφού το σύγχρονο δόγμα της ανθρωπολογίας είναι ότι οι Νεάντερταλ ήταν ξεχωριστό είδος από τον σύγχρονο σοφό άνθρωπο, και ότι οι Homo Sapiens με κοιτίδα την Αφρική εξαπλώθηκαν σε όλο τον κόσμο και ότι εξολόθρευσαν τα προηγούμενα είδη ανθρώπου, όπως και τους Νεάντερταλ. Αλλά είναι όντως έτσι;

Μια έρευνα έδειξε ότι όλοι οι μη Αφρικανοί μοιράζονται το Νεάντερταλ DNA, ενώ οι Αφρικανοί δεν έχουν κανένα. Ο σύγχρονος άνθρωπος είναι ένα υβρίδιο ξεχωριστών ειδών ανθρωποειδούς. Το «Έξω από την Αφρική» δεν συνέβη και οι Αφρικανοί δεν άλλαξαν σε άλλες φυλές. Το DNA ανταλλάχθηκε μέσω της σεξουαλικής επαφής, όχι επειδή οι μαύροι κινήθηκαν κάπου με λιγότερη ηλιοφάνεια (Youtube, 2010).

Επιστήμονες ανακάλυψαν ότι οι περισσότεροι από εμάς έχουμε λίγο από Νεάντερταλ μέσα μας. Μια μελέτη στο DNA των ανθρώπινων υποειδών διαπίστωσε ότι διασταυρώθηκαν με σύγχρονους ανθρώπους δεκάδες χιλιάδες χρόνια πριν και ότι η γενετική τους σφραγίδα παραμένει μέχρι σήμερα. Η μελέτη αυτή δημοσιεύθηκε στο περιοδικό PlosGenetics (Telegraph, 2006). Οι ερευνητές εξήγαγαν DNA από απολιθώματα Νεάντερταλ και τα συνέκριναν με DNA που έλαβαν από ανθρώπους που ζουν σήμερα. Βρήκαν ότι το DNA των Ευρωπαίων και των Ασιατών είναι 5% Νεάντερταλ.

Ομοίως μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2011 στο Molecular Biology and Evolution (Science News, 2011; Yotova V., et al., 2011) έδειξε ότι «Μερικά από τα ανθρώπινα Χ χρωμοσώματα προέρχονται από τους Νεάντερταλ και βρίσκονται αποκλειστικά σε ανθρώπους εκτός Αφρικής».

Βεβαίως, αυτές οι μελέτες θα μπορούσαν να ερμηνευτούν ως εξής: «Αντί ενός πληθυσμού που εγκατέλειψε την Αφρική πριν από 100.000 χρόνια και αντικατέστησε όλες τις άλλες αρχαϊκές ομάδες, προτείνουμε ότι ο πληθυσμός αυτός αλληλεπίδρασε με έναν άλλο πληθυσμό που ήταν στην Ευρώπη πολύ περισσότερο, ίσως 400.000 χρόνια», ανέφερε ο Dr Vincent Plagnol του πανεπιστημίου της Νότια Καλιφόρνια, ο οποίος με τον Δρ Jeffrey Wall ανέλυσε 135 διαφορετικές περιοχές του ανθρώπινου γενετικού κώδικα (Telegraph, 2006).

Παρουσιάζουμε όμως αυτές τις μελέτες για να δείξουμε πώς θεωρίες που μέχρι τώρα θεωρούνταν ισχύοντα δόγματα έρχονται να ανατραπούν από άλλες μελέτες. Γεννάται όμως το ερώτημα: Πώς είναι δυνατόν διαφορετικά είδη να έρχονται σε συνουσία και να αφήνουν απογόνους; Μήπως τελικά οι Homo Sapiens και οι Νεάντερταλ δεν ήταν ξεχωριστά είδη; Οι Νεάντερταλ και οι Sapiens ήταν απλώς υποδιαιρέσεις των πρωτανθρώπων της Ευρώπης. Δεν ήταν ξεχωριστά είδη, μόνο διαχωρισμοί μέσα σε ένα είδος, οπότε θα μπορούσαν να διασταυρώνονται. Και γιατί στους Αφρικανούς δεν ανιχνεύεται DNA Νεαντερτάλειων; Διότι απλούστατα οι Αφρικανοί ήταν απομονωμένοι πληθυσμοί Homo Erectus που κατάγονται από πρώιμους ανθρώπους της Ευρώπης (αν δεχθούμε τη θεωρία της μονογένεσης) ή από προανθρώπους σαν τον Ελλαδοπίθηκο που μετακινήθηκαν στην Αφρική (αν δεχθούμε τη θεωρία της πολυγένεσης).

Ανθρωπολογικές αποδείξεις ότι οι homo sapiens δεν ήλθαν από την Αφρική

Ο Ούγγρος Νικόλαος Κρετζόϊ, επίτιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου της Βουδαπέστης και πρόεδρος σε συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στην Βιέννη για την καταγωγή του ανθρώπου του Αμερικανικού Ιδρύματος Ανθρωπολογικών Ερευνών Ουέννερ Γκρεν, όταν επισκέφθηκε το σπήλαιο των Πετραλώνων και διεξήγαγε έρευνες, ανακοίνωσε πόρισμα με τίτλο: «Είναι η Νότιος Αφρική η μόνη κοιτίδα του ανθρώπου;» (Εστία, 1976). Ομοίως απ’ το 1951 ο διαπρεπής σοβιετικός ανθρωπολόγος Γ. Ντέμπετζ θεωρούσε ότι από τα παλαιοανθρωπολογικά ευρήματα του αιγαιακού χώρου αποδεικνύεται ότι ο άνθρωπος «δεν ήλθε από αλλού».

Το Παγκόσμιο Συνέδριο Ανθρωπολογίας και Εθνογραφίας στο Τόκιο, που συνήλθε το 1968 και στο οποίο συμμετείχαν οι κορυφαίοι επιστήμονες της παγκοσμίου ανθρωπολογίας, κατέληξε στο εξής συμπέρασμα: «Ο ίδιος κατά βάση «λαός» έζησε στα Βαλκάνια από  την αρχαιότερη τουλάχιστον Παλαιολιθική εποχή (600.000) ώς τουλάχιστον την εποχή του Χαλκού (1.200 π.Χ.)» (Ελευθεροτυπία, 1977). Τα ίδια υποστήριξαν μεταξύ άλλων και οι ανθρωπολόγοι Ντέμπετζ και Lark. Με ποια στοιχεία, λοιπόν, υποστηρίζεται ότι οι Homo Sapiens ήλθαν απ’ την Αφρική στην Ευρώπη το 100.000 π.Χ. και εξάλειψαν το προηγούμενο είδος του ανθρώπου, που ζούσε εκεί, ή το προηγούμενο αυτό είδος εξαλείφθηκε αφ’ εαυτού με την πάροδο του χρόνου;

Ένα άλλο αποδεικτικό στοιχείο για την ανθρωπολογική συνέχεια, που επικρατεί στον Ελλαδικό χώρο απ’ την παλαιολιθική εποχή ως σήμερα, είναι η ανακάλυψη τριών νέων παλαιοανθρωπολογικών ευρημάτων. Σκελετός νεαρού ατόμου ηλικίας 400.000 ετών βρέθηκε στο σπήλαιο των Πετραλώνων και πάλι απ’ τον Α. Πουλιανό. Ο σκελετός βρέθηκε μέσα σε σταλαγματικό υλικό. Έτσι με βάση την λιθοτεχνία και την πανίδα επετεύχθη η χρονολόγησή του, και ανήκει στη «Μίντελ-Ρις» (μεσοπαγετώδης περίοδος της γης), δηλαδή απέχει από μας 360-425.000 χρόνια.

Στο ίδιο σπήλαιο βρέθηκαν εργαλεία και μεγάλες ποσότητες απορριμμάτων ταφής. Στη Μάνη βρέθηκε κρανίο 300.000 ετών. Στον Πηνειό ανθρώπινο κρανίο (αρχανθρώπου) ηλικίας 400.000 ετών. Το κρανίο αυτό το χρονολόγησε ο Άρης Πουλιανός με την βοήθεια του Κέντρου Ερευνών «Δημόκριτος». Το καταπληκτικό είναι, ότι το κρανίο του δεν διαφέρει απ’ αυτό του σύγχρονου ανθρώπου (Πουλιανός Α., 2004). Αφού όμως δεν διαφέρει, δεν είναι δυνατό να ευσταθεί η άποψη του Στρίγκερ, ότι οι Homo Sapiens ήλθαν το 100.000 και ότι οι προγενέστεροι κάτοικοι της Ευρώπης διέφεραν απ’ τους σημερινούς.

http://www.aee.gr/hellenic/5sarakatsani/sarakatsani.html 

Αρχαιολογικές αποδείξεις ότι οι Homo Sapiens δεν ήλθαν από την Αφρική

Εκτός από κρανία και σκελετούς, που ανήκαν στην Άνω Παλαιολιθική εποχή (700.000-100.000), έχουν βρεθεί και αρκετά αρχαιολογικά ευρήματα, τα οποία αποδεικνύουν ότι υπάρχει και αρχαιολογική συνέχεια κατά την περίοδο αυτή. Εκτός των προαναφερθέντων έχουν βρεθεί στην Αττική και στις Κυκλάδες εργαλεία από ασβεστόλιθο. Στον Αλιάκμονα βρέθηκε λίθινος πέλεκυς ηλικίας 250.000 ετών. Αξιοσημείωτο είναι, ότι στην Εύβοια βρέθηκαν 4.000 πέτρινα εργαλεία παρόμοιας τεχνοτροπίας όλων των περιόδων της παλαιολιθικής εποχής, κάτι που αποδεικνύει  την πολιτιστική συνέχεια του ελλαδικού χώρου.

Κατά την περίοδο της Μέσης Παλαιολιθικής εποχής (100.000-33.000) οι προϊστορικοί κάτοικοι του Αιγαίου βελτίωναν τις συνθήκες της καθημερινής ζωής τους και χρησιμοποιούσαν νέο υλικό για τα εργαλεία τους, τον πυριτόλιθο. Έχουν βρεθεί ξύστρες, μαχαίρια και αμυγδαλόσχημοι «μπαλτάδες». Στη Σιάτιστα της δυτικής Μακεδονίας, στη Μεγαλόπολη και στην περιοχή της Θεσσαλονίκης βρέθηκαν εργαλεία (λίθινοι, χειροπέλεκεις) ηλικίας 100.000 ετών και στη Θεσσαλία απολιθωμένα οστά και εργαλεία από πυριτόλιθο.

Το 1960 εκατοντάδες παλαιολιθικά εργαλεία και απολεπίσματα ανακαλύφθηκαν στη δυτική πλευρά της Πελοποννήσου και στην Αχαΐα. Το 1958 στις όχθες του Πηνειού, κοντά στη Λάρισα, βρέθηκαν εργαλεία ηλικίας 50-100.000 ετών. Στην Ήπειρο, στην κοιλάδα του Λούρου, στον Κοκκινόπηλο (50 χλμ. από τα Ιωάννινα) βρέθηκαν 800 εργαλεία και απολεπίσματα από ασβεστόλιθο μέσα σε στρώμα ερυθρογής ηλικίας 50.000 χρόνων. Στο σπήλαιο Ασπροχάλικο Ηπείρου βρέθηκαν εργαλεία όμοια μ’ αυτά του Κοκκινόπηλου, τα οποία είναι ηλικίας 38.000 χρόνων. Αξιοσημείωτο είναι, ότι στην Αλόννησο των Β. Σποράδων ανακαλύφθησαν από τον Δ. Θεοχάρη παλαιολιθικά εργαλεία, όμοια μ’ αυτά του Κοκκινόπηλου της Ηπείρου, ηλικίας 10.000 χρόνων.

Εκ των δεδομένων αυτών λοιπόν εξάγονται δύο συμπεράσματα:

α) Σε όλο τον ελλαδικό χώρο υπάρχει ενιαία τεχνοτροπία και συνεπώς ενιαίος πολιτισμός, όπως αποδεικνύεται από εργαλεία όμοιας τεχνοτροπίας, που βρέθηκαν σε διάφορες απομακρυσμένες μεταξύ τους περιοχές της Ελλάδος. Συνεπώς υπήρχε επικοινωνία μεταξύ των κατοίκων της Αιγηίδας και φορέας του πολιτισμού αυτού ήταν ένας συγκεκριμένος λαός.

β) Όπως είδαμε, τα εργαλεία του Κοκκινόπηλου είναι 50.000 χρόνων, ενώ τα εργαλεία του σπηλαίου Ασπροχάλικου της Ηπείρου είναι 38.000 χρόνων περίπου και είναι όμοια στην τεχνοτροπία. Αυτό σημαίνει ότι οι Homo Sapiens δεν είναι δυνατόν να ήλθαν το 40.000 απ’ την Αφρική, εξαφανίζοντας τον προγενέστερο πληθυσμό, όπως ισχυρίζονται πολλοί, διότι τότε θα έπρεπε τα εργαλεία να ήταν διαφορετικής τεχνοτροπίας. Δηλαδή οι Αφρικανοί ερχόμενοι στο Αιγαίο θα έπρεπε να έφερναν και δικά τους εργαλεία, τα οποία θα διέφεραν πολύ απ’ τα εργαλεία των κατοίκων του Αιγαίου. Κάτι τέτοιο όμως δεν συμβαίνει. Απεναντίας στην Αλόννησο ευρέθησαν εργαλεία όμοιας τεχνοτροπίας ηλικίας 10-100.000 χρόνων και στον Πηνειό εργαλεία ηλικίας 50-100.000 χρόνων, κάτι που αποδεικνύει τη συνέχεια απ’ τα βάθη των παλαιολιθικών χρόνων ως  τα νεότερα χρόνια. Ούτε όμως είναι δυνατό να ευσταθήσει η άποψη ότι οι Αφρικανοί ήλθαν γύρω στο 100.000, διότι εργαλεία παρόμοια στην τεχνοτροπία με τα προαναφερθέντα έχουμε και σε προγενέστερες εποχές, με τη διαφορά ότι τα νεότερα είναι πιο εξελιγμένα.

Ακόμα, η έλλειψη πολιτιστικού κενού και η ομοιότητα της τεχνοτροπίας στην κατασκευή εργαλείων δεν επιβεβαιώνει τη μεταναστευτική θεωρία. Αντιθέτως, οι ίδιοι αυτόχθονες κάτοικοι του Αιγαίου απ’ τα βάθη της Παλαιολιθικής εποχής (700.000 χρόνια τουλάχιστον) δημιούργησαν “in situ” (επί τόπου) ένα λαμπρό για την εποχή πολιτισμό και οι απόγονοί  τους συνέχισαν τον πολιτισμό αυτό προσπαθώντας να κάνουν νέα πολιτιστικά βήματα.

Τα νέα αυτά πολιτιστικά βήματα, αποτέλεσμα μακροχρόνιας προσπάθειας – κάτι που αποδεικνύει ότι ο πολιτισμός του Αιγαίου δημιουργήθηκε “in situ”  και δεν είναι ετερόφωτος –, τα έκαναν οι ίδιοι οι αυτόχθονες κάτοικοι του Αιγαίου επίσης της Νεότερης Παλαιολιθικής εποχής (33.000). Την περίοδο εκείνη η λιθοτεχνία τελειοποιείται, γι’ αυτό και συναντάμε σχεδόν έργα τέχνης. Ο όγκος των εργαλείων ελαττώνεται και γίνονται μικρές λεπίδες, ώστε ο παλαιολιθικός άνθρωπος να απαλλαγεί απ’ τον κόπο του βάρους.

Όλα αυτά όμως προϋποθέτουν μια μακρόχρονη παράδοση. Το ότι υπάρχει συνέχεια απ’ τη Μέση προς την Νεότερη Παλαιολιθική περίοδο αποδεικνύεται και εκ του γεγονότος ότι στο Κοκκινόπηλο (όπου πριν είδαμε ότι βρέθηκαν παλαιολιθικά εργαλεία και απολεπίσματα σε στρώμα ερυθρογής), βρέθηκς μια λιθοτεχνία με μικρές λεπίδες, που χρονολογείται στις αρχές της Νεότερης Παλαιολιθικής εποχής. Εφ’ όσον τα εργαλεία αυτά βρέθηκαν στον ίδιο τόπο, σημαίνει ότι δεν είχαμε άφιξη νέου πληθυσμού στο Αιγαίο, αλλά οι ίδιοι οι φορείς της Μέσης Παλαιολιθικής συνέχισαν επί τόπου τον πολιτισμό και κατασκεύασαν τα εργαλεία αυτά της Νεότερης Παλαιολιθικής. Η αρχαιολογική αυτή συνέχεια του Αιγαίου Πολιτισμού από την Άνω Παλαιολιθική εποχή (700.000) επιβεβαιώνεται και απ’ τον πρόεδρο Θρακολογικών Μελετών Α. Καψή: «Από τους προϊστορικούς χρόνους της αγράφου ιστορίας δημιουργήθηκε ένας πρωτόγονος πολιτισμός της Κάτω Παλαιολιθικής εποχής ένα εκατομμύριο–700.000 χρόνια από τους αυτόχθονες κυνηγούς της χερσονήσου του Αίμου και της Αιγηίδας, που αρχίζουν να εκμεταλλεύονται τον πλούτο της. Το γεγονός αυτό ήταν ένα φωτεινό ορόσημο στην εξέλιξη πάνω στη Γη, ενώ οι Μεσοπαλαιολιθικοί άνθρωποι (100.000-35.000 χρόνια προ της εποχής μας) με τα εργαλεία της εμπειρίας των προγόνων τους προπαρασκεύασαν στις ίδιες περιοχές το δρόμο της πνευματικής εξέλιξης των απογόνων και διαδόχων τους. Στην τελευταία παλαιολιθική περίοδο της Άνω Παλαιολιθικής (35/30.000-10.000 χρόνια προ της εποχής μας), οι αυτόχθονες πάντοτε κάτοικοι–κυνηγοί δημιούργησαν το μικρολιθισμό» (Καψής Α., 1978 b).

Συμπερασματικά, κοιτίδα του ανθρωπίνου γένους είναι η Αιγηίδα και συνεχώς οι παλαιολιθικοί κάτοικοι του Αιγαίου με κοιτίδα την Ήπειρο και τη Μακεδονία επεκτείνονταν προς όλες τις γειτονικές αρχικά και ύστερα σε πιο απόμακρες περιοχές. Η Κάτω Παλαιολιθική περίοδος ξεκινά στα Πετράλωνα  της Μακεδονίας περί το 700.000 (στην πραγματικότητα πολύ πιο πίσω), στη Ροδόπη το 400.000, ενώ στο Ολτ της Ρουμανίας το 300.000. Συνεπώς έχουμε μια βαθμιαία αργή προώθηση πολιτιστικών στοιχείων από τη Μακεδονία προς άλλες περιοχές, που  συνεπάγεται και πληθυσμιακή μετακίνηση. Κάτι παρόμοιο συμβαίνει και με τη Μέση Παλαιολιθική εποχή. Αυτή ξεκινά στη Μακεδονία  το 100.000, ενώ στο Ολτ της Ρουμανίας το 40.000 περίπου. Ομοίως και η Άνω Παλαιολιθική εποχή ξεκινά στο Αιγαίο το 33.000 περίπου. (Ασπροχάλικο Ηπείρου, Θράγθι Αργολίδας), ενώ στο Ricipeni της Ρουμανίας και στο Δνείπερο της νότιας Ρωσίας το 21.700. Οι αυτόχθονες συνεπώς κάτοικοι του Αιγαίου απ’ την παρωχημένη αυτή εποχή μετακινούνται προς βορρά μεταφέροντας και πολιτιστικά στοιχεία. Η μετακίνηση αυτή όμως δεν συμβαίνει μόνο προς βορρά αλλά και προς δύση. Οι παλαιολιθικοί κάτοικοι του Αιγαίου έφθασαν μέχρι την Ν. Ιταλία (τότε μεταξύ Ηπείρου και Θεσσαλίας δεν υπήρχε θάλασσα), εφ’ όσον στο Romanelliβρέθηκαν εργαλεία μικρολιθοτεχνίας ηλικίας 12.000 χρόνων όμοια με αυτά του Ασπροχάλικου της Ηπείρου, που χρονολογούνται στο 35.000. Εφ’ όσον προηγείται ο αιγαιακός πολιτισμός του ευρωπαϊκού, δεν αποκλείεται  συνεπώς και οι γνωστές σπηλαιογραφίες της Γαλλίας και ο προϊστορικός πολιτισμός της εποχής εκείνης να είναι δημιούργημα των φορέων του αιγαιακού πολιτισμού.

Επίλογος

Ο αφροκεντρισμός δεν αποτελεί μια αμιγώς επιστημονική θεωρία, εφόσον υποκρύπτει πολιτικές σκοπιμότητες. Δεν είναι τυχαίο ότι τελευταία υποστηρίζεται από ορισμένους ότι πλην του ανθρώπου και ο πολιτισμός γεννήθηκε στην Αφρική και ότι ο κλασσικός πολιτισμός αποτελεί κακέκτυπο του αφρικανικού (Η θεωρία περί Μαύρης Αθηνάς του Bernal). Και φυσικά όλες αυτές οι θεωρίες δεν  αναπτύσσονται ούτε από ειλικρινή συμπάθεια προς τους Αφρικανούς ούτε από επιστημονική αμεροληψία. Κάθε άλλο παρά αμερόληπτος είναι ο M. Bernal στη «Μαύρη Αθηνά», όπως και οι ανθρωπολογούντες αφροκεντριστές. Αξιοσημείωτο παράδειγμα είναι η περίπτωση του Bretinger, ο οποίος, όταν βρέθηκε το κρανίο του αρχανθρώπου των Πετραλώνων, θεώρησε πως συγγενεύει τόσο πολύ με τα αφρικανικά αντίστοιχα ευρήματα, ώστε να δύναται ν’ αναγορευθεί ως ο «πρώτος Αφρικανός έξω από την Αφρική».

Οι απόψεις όμως των αφροκεντριστών θα πρέπει εκ των πραγμάτων να θεωρηθούν σήμερα αντιεπιστημονικές και αναληθείς, διότι απ’ τα νεότερα ευρήματα, που παραθέσαμε ανωτέρω, αποδεικνύεται με βάση τα επιστημονικά και μόνο δεδομένα ότι:

α) Κοιτίδα του ανθρωπίνου γένους είναι η περιοχή της Αιγηίδας και πιο συγκεκριμένα στο αρχικό στάδιο η Μακεδονία (η ευρύτερη περιοχή από την Πίνδο ώς τη Μ. Ασία), αφού εκεί βρέθηκε ο αρχαιότερος άνθρωπος της γης (Homo Erectus) ηλικίας 13 περίπου εκατομμυρίων ετών.

β) Άνθρωποι, ανθρωποειδή, πιθηκάνθρωποι (βαδίζοντες με τα τέσσερα ή ημιόρθιοι) πριν 13 εκατομμύρια χρόνια συνυπήρχαν.

γ) Οι Homo Sapiens δεν ήλθαν απ’ την Αφρική το 100.000. Ο Homo Sapiensκατοικούσε στο Αιγαίο απ’ το 800.000 τουλάχιστον.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Άνθρωπος (περιοδικό), τομ. 3, σελ.25, εκδ. 1976
Άνθρωπος (περιοδικό), τόμος 13^ος, σσ. 16-64, 1997
Διογένης Λαέρτιος, Βίοι των Φιλοσόφων, προοίμιο

Βήμα, 20 Δεκεμβρίου 1978

Ελευθεροτυπία, «Η ανθρωποποίηση του ανθρώπου έγινε στην Ελλάδα», 5 Ιουνίου 1977
Εστία, 25-11-1976

Μακεδονία, 8-4-1981

Νέα, «Έξι σκελετοί ξαναγράφουν τη θεωρία για την ανθρώπινη εξέλιξη», 09/09/2009

http://www.tanea.gr/news/world/article/4535459/?iid=2   

Θεόφιλος Αντιοχείας, «Προς Αυτόλυκον», Β19, Β32
Καθημερινή, 29 Φεβρουαρίου 1976
Καψής Α., «Θρακολογία», τεύχος 2, σελ. 7, 1978
Καψής Α., Θρακολογία, τεύχος 3, σελ.91, 1978 b

Πουλιανός Α., περιοδικό «ΑΝΘΡΩΠΟΣ», ν. 1, Ιανουάριος 1976, σ.σ. 3 -30, Αθήνα

Πουλιανός Ά., περ. Άνθρωπος, 1976,

https://drive.google.com/file/d/0B1LJYa0mn5oAMVRHak5SN1JmQ1k/view

Πουλιανός Α., Η προέλευση των Ελλήνων, 2004

https://www.diadrastika.com/2017/01/proelefsi-ton-ellinon-ari-poulianou-vivlio-400-selidon.html

Πουλιανός Α., «Η διαδικασία της ανθρωποποίησης, Ομιλία Δρ. Άρη Ν. Πουλιανού στο ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟ ΑΘΗΝΑΙΟΝ «ΕΚΑΤΗΒΟΛΟΣ» (Σάββατο 2 Οκτωβρίου 2010),

https://diipetes.ysee.gr/html/dx_74.html

Πουλιανός Ν., Ανθρωπολογικές συμπληγάδες, 1985

Πουλιανού Δ., Άρης Πουλιανός. Ανατροπές. Από τη ζωή και το έργο του, σελ. 534-535, 2006
Πουλιανού Δ., Άρης Ν. Πουλιανός. «Ανατροπές». Από τη ζωή και το έργο του, σελ. 494-495, 2006 b

Προϊστορικό σπήλαιο "Σαρακινό",

http://www.orchomenos.gr/08mnimeia/08.08.sarakino.htm

Τριανταφυλλίδης Κ., Η Γενετική Ιστορία της Ελλάδας, σελ. 58, 2014

Bohme M., et al., Messinian age and savannah environment of the possible hominin Graecopithecus from Europe, PLOS ONE (2017). journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0177347
Cann R.L., Stoneking M., Wilson A.C., Mitochondrial DNA and human evolution, Nature 325:31-36, 1987 https://www.nature.com/nature/journal/v325/n6099/abs/325031a0.html

Cann, R.L., Stoneking, Mark, and Wilson, Allan C., "Mitochondrial DNA and human evolution". Nature. 325 (6099): 31–36, 1987

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/3025745

CCTV, Jaw bone of modern man found, 2009 http://english.cctv.com/20091030/101421.shtml

Cruciani F., Trombetta B., et al., A Revised Root for the Human Y Chromosomal Phylogenetic Tree: The Origin of Patrilineal Diversity in Africa, Amer. J. Hum. Genetics, 18:800-807, 2011

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3113241/

Curnoe, D.; Thorne, A., "Number of ancestral human species: a molecular perspective". Homo-Journal of Comparative Human Biology. 53 (3): 201–224, 2003

Dailymail, Ancient skeletons discovered in Georgia threaten to overturn the theory of human evolution, 9 September 2009

http://www.dailymail.co.uk/sciencetech/article-1212060/Ancient-skeletons-discovered-Georgia-threaten-overturn-theory-human-evolution.html

DailyMail, Did first humans come out of Middle East and not Africa? Israeli discovery forces scientists to re-examine evolution of modern man, 28 December 2010, http://www.dailymail.co.uk/sciencetech/article-1341973/Did-humans-come-Middle-East-Africa-Scientists-forced-write-evolution-modern-man.html#ixzz1ltSTPRaL
David W. Frayer, https://anthropology.ku.edu/david-w-frayer
Darwin C., The descent of man, and selection in relation to sex, London: John Murray, 1871

Duarte C., Maurício J., Pettitt P., Souto P., Trinkaus E., van der Plicht H., Zilhão J., "The early Upper Paleolithic human skeleton from the Abrigo do Lagar Velho (Portugal) and modern human emergence in Iberia". Proc Natl Acad Sci USA. 96 (13): 7604–7609, 1999

http://www.pnas.org/content/96/13/7604

Frayer, D. W.; Wolpoff, M. H.; Thorne, A. G.; Smith, F. H.; Pope, G. G., "Theories of modern human origins: the paleontological test". American Anthropologist. 95 (1): 14–50, 1993

http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1525/aa.1993.95.1.02a00020/abstract;jsessionid=1B7849E725EC9C82B9A93D411FF64300.f03t01

Fuss J., et al., Potential hominin affinities of Graecopithecus from the Late Miocene of Europe, PLOS ONE (2017). journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0177127
Hare, P.E. 1979

Hennig G.J., Herr W., Weber E., Xirotiris N.I., ESR-dating of the fossil hominid cranium from Petralona Cave, Greece, Nature 292, 533 - 536 (06 August 1981); doi:10.1038/292533a0

http://www.nature.com/nature/journal/v292/n5823/abs/292533a0.html?foxtrotcallback=true

iefimerida, Μάλλον ο άνθρωπος δεν κατάγεται από την Αφρική!, 2012

http://www.inewsgr.com/more/184/mallon-o-anthropos-den-katagetai-apo-tin-afriki.htm

http://www.iefimerida.gr/news/32503/%CE%AD%CE%BD%CE%B1-%CE%B2%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%B3%CE%B1%CF%81%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CE%B4%CF%8C%CE%BD%CF%84%CE%B9-%CE%B3%CE%BA%CF%81%CE%B5%CE%BC%CE%AF%CE%B6%CE%B5%CE%B9-%CE%B1%CF%80-%CF%84%CE%BF-%CE%B2%CE%AC%CE%B8%CF%81%CE%BF-%CF%84%CE%BF%CE%BD-%C2%AB%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%80%CE%AF%CE%B8%CE%B7%CE%BA%CE%BF-%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CE%BC%CE%B1%CE%BA%CE%B5%CE%B4%CE%BF%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8C%C2%BB

Ikeya M. (1977) - Electron Spin Resonance dating and Fission Track Detection of Petralona stalagmite. Athens. Anthropos, 4: 152-168.
Ikeya M. & A.N. Poulianos (1979) - E.S.R. Age of the trace of fire at Petralona. Athens. Anthropos, 6: 44-47
Ikeya M. (1988) - E.S.R. Age of Petralona cranium and carbonates. Proceedings of the 2nd Panellenic Congress of Anthropology. May 27-29, Athens 1988. Published in Anthropos 12: 29-35. Athens 1990.

Klyosov, A. & Rozhanskii, I., Re-Examining the "Out of Africa" Theory and the Origin of Europeoids (Caucasoids) in Light of DNA Genealogy. Advances in Anthropology, 2, 80-86, 2012 doi: 10.4236/aa.2012.22009.http://file.scirp.org/Html/19566.html

http://www.scirp.org/journal/PaperInformation.aspx?paperID=19566

Knapton S., Europe was the birthplace of mankind, not Africa, scientists find, The Telegraph, 2017 http://www.telegraph.co.uk/science/2017/05/22/europe-birthplace-mankind-not-africa-scientists-find/

Lewin R., Science: Humans may have come from Greece, not Africa, New Scientist, 27 January 1990

https://www.newscientist.com/article/mg12517012.900-science-humans-may-have-come-from-greece-not-africa-/

Lieberman L., An Attempted Revival of the Race Concept, American Anthropologist, New Series, Vol. 97, No. 3 (Sep. 1995), pp. 590-592.
McEvoy B.P., Powell J.E., et al.,  Human population dispersal “Out of Africa” estimated from linkage disequilibrium and allele frequencies of SNPs, Genome Research 21:821-829, 2011 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3106315/
Melentis J. (1979) - The species and age determination of the man from Khalkidhiki Petralona cave (in Greek). Mem. Soc. Hell. Antbrop., 48: 63-66.

Nei M., Livshits G., Genetic Relationships of Europeans, Asians and Africans and the Origin of Modern Homo sapiens, Hum. Hered. 39:276-281, 1989

https://www.karger.com/Article/Abstract/153872

Papio P., The Face Of The First European, 2009 https://anthropology.net/2009/05/05/the-face-of-the-first-european/

Poulianos A. N.(1976) - Archanthropus europaeus petraloniensis. Colloque de Taxonomie Anthropologique, Bordeaux. Sept.10-11, 1976. Universite de Bordeaux I. Talence Laboratoire d' Anthropologie.

Poulianos A. N. (1977) - Stratigraphy and age of the Petralonian Archanthropus. Anthropos, 4: 37-46. Athens.

Poulianos A.N. (1978) - The oldest artefacts in Petralona cave. Anthropos (Athens), 5: 74-80.

Poulianos A. N. (1977) - Petralonian Archanthropus was right handed. Anthropos, 4: 147-151. Athens

Poulianos A.N.(1977b) - Traces of fire at the Petralona Cave, the oldest known up to day. Anthropos, 4: 144-146. Athens

Poulianos A. N. (1980) - The Archanthropus of Petralona is Autochthonous. Anthropos, 7: 7-11. Athens.

Poulianos A.N.(1981a) - The old entrance of the Archanthropinae into the Petralona Cave. Anthropos, 8: 74-79. Athens

Poulianos A. N.(1981b) - Climatic fluctuations at Petralona Cave. Terra Cognita

Poulianos A.N., The Appearance of Man in the Territory of Greece, 1^st Biological Meeting of Balkan Countries, 19^th Panhellenic Meeting, Thessaloniki, pp. 33, May 15-18, 1997

Poulianos N. A.(1981) - The Archanthropinae of Petralona Cave. Proceedings of the 8th Int. Congress of Spelaeology. July 18-24, 1981, Western Kentucky University, Bowling Green, Kentucky: 508-510. Ed: B.F.Beck, Dep. of Geol., Georgia
Poulianos N. A. (1989) - Il sito di Petralona e la sua rilevanza per il popolamento umano europeo durante il Pleistocene medio-inferiore. Tesi di dottorato di ricerca presso l´Istituto di Antropologia di Firenze.

Quintana-Murci L., Semino O., et al., Genetic evidence of an early exit of Homo sapiens sapiens from Africa through eastern Africa, Nat. Genet., 23:437-441, 1999

http://www.nature.com/ng/journal/v23/n4/full/ng1299_437.html

Schwarcz H.P., Y. Liritzis & A. Dixon (1980) - Absolute dating of travertines from the Petralona Cave, Chalkidiki Peninsula - Greece. Anthropos, 7: 152-173. Athens.
Science Daily, The Emerging Fate Of The Neandertals, 2007,

https://www.sciencedaily.com/releases/2007/04/070423185434.htm

Science News, Non-Africans are part Neanderthal, genetic research shows, 18Ιουλίου 2011, https://www.sciencedaily.com/releases/2011/07/110718085329.htm
SCIENTIFIC BIBLIOGRAPHY REGARDING PETRALONA CAVE ,http://www.petralona-cave.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=113&Itemid=127&lang=en
Smith, F. H.; Janković, I.; Karavanić, I.,  "The assimilation model, modern human origins in Europe, and the extinction of Neandertals". Quaternary International. 137 (1): 7–19, 2005

http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1040618204002320?via%3Dihub

Stoneking M., Jorde L.B., et al., Geographic Variation in Human Mitochondrial DNA from

Papua New Guinea, Genetics 124:717-733, 1990

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1968873

Stringer C.B., Andrews P., Genetic and fossil evidence for the origin of modern humans, Science, 239:1263-1268, 1988 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/3125610

Stringer C., Andrews P., The Complete World of Human Evolution» (ed. 2005)

Telegraph, There is a little Neanderthal in a lot of us, 2006 2006 http://www.telegraph.co.uk/news/1527481/There-is-a-little-Neanderthal-in-a-lot-of-us.html
Telegraph, Scientists reveal face of the first European, 2009

http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/romania/5273654/Scientists-reveal-face-of-the-first-European.html

Thorne, A. G.; Wolpoff, M. H.; Eckhardt, R. B., "Genetic variation in Africa". Science. 261 (5128): 1507–1508, 1993
Trinkaus, E.; Moldovan, O.; Milota, S.; Bîlgăr, A.; Sarcina, L.; Athreya, S.; Bailey, S. E.; Rodrigo, R.; Mircea, G.; Higham, T.; Ramsey, C. B.; van der Plicht, J.,  "An early modern human from the Peştera cu Oase, Romania" (free full text). Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 100 (20): 11231–11236, 2003

http://www.pnas.org/content/100/20/11231

Trinkaus, E., "European early modern humans and the fate of the Neandertals" (Free full text). Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 104 (18): 7367–72, 2007

http://www.pnas.org/content/104/18/7367.long

Tsoukala E. (1989) - Contribution to the study of the Pleistocene Fauna of large Mammals (Carnivora, Perissodactyla, Artiodactyla) from Petralona Cave Chalkidiki (N. Greece), pp. 360, ph. tab. LXII.

Tsoukala E. (1991) - Contribution to the study of the Pleistocene fauna of large mammals (Carnivora, Perissodactyla, Artiodactyla) from Petralona cave (Chalkidiki, N. Greece). Pre1iminary report. - Compte Rendus a l' Academie des Sciences de Paris, 312: 331-336. Note presentee par Y. Coppens.

Wallprof M.H., Wu X., Thorne A.G., The Origins of Modern Humans: A World Survey of the Fossil Evidence, Smith F.H. & Spencer F. (eds), New York, 1984

Washburn S.L.,The Origin of Races: Weidenreich's Opinion,  American Anthropologist, New Series, Vol. 66, No. 5 (Oct. 1964) (pp. 1165-1167). 

http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1525/aa.1964.66.5.02a00190/abstract

Wikipedia, Carleton S. Coon, https://en.wikipedia.org/wiki/Carleton_S._Coon
Wikipedia, Chris Stringer, https://en.wikipedia.org/wiki/Chris_Stringer
Wikipedia, Franz Weidenreich, https://en.wikipedia.org/wiki/Franz_Weidenreich
Wikipedia, Multiregional origin of modern humans,

https://en.wikipedia.org/wiki/Multiregional_origin_of_modern_humans

Wilipedia, Polygenism, https://en.wikipedia.org/wiki/Polygenism
Wolpoff, M. H.; Spuhler, J. N.; Smith, F. H.; Radovcic, J.; Pope, G.; Frayer, D. W.; Eckhardt, R.; Clark, G., "Modern Human Origins". Science. 241 (4867): 772–4, 1988

http://science.sciencemag.org/content/241/4867/772

Wolpoff, M.; Thorne, A., "The case against Eve" New Scientist 130(1774): 37-41, 1991

Wu, X., "Discussion on the results of some molecular studies concerning the origin of modern Chinese". Acta Anthropologica Sinica. 24 (4): 259–269, 2004
Xinzhi Wu, https://en.wikipedia.org/wiki/Xinzhi_Wu

Xirotiris N.I. & Melentis J.(1982) - New studies on the Petralona skull. Anthropological Congress of Universitae Carolina Pragensis. Proceedings: 437-440.

Yotova V., Lefebvre J.-F., Tracing genetic history of modern humans using X-chromosome lineages, Hum. Genet. 122:431-443, 2007

https://link.springer.com/article/10.1007/s00439-007-0413-4

Yotova V., J.-F. Lefebvre, C. Moreau, E. Gbeha, K. Hovhannesyan, S. Bourgeois, S. Bedarida, L. Azevedo, A. Amorim, T. Sarkisian, P. H. Avogbe, N. Chabi, M. H. Dicko, E. S. Kou' Santa Amouzou, A. Sanni, J. Roberts-Thomson, B. Boettcher, R. J. Scott, D. Labuda. An X-Linked Haplotype of Neandertal Origin Is Present Among All Non-African Populations. Molecular Biology and Evolution, 2011; 28 (7): 1957 DOI: 10.1093/molbev/msr024
Youtube, Πουλιανός Ν., Proto-Europeans Συνέντευξη Interview 6 May 2009,

https://www.youtube.com/watch?v=scKqrz754gU

Youtube, Chris Stringer Rethinking Out of Africa, https://www.youtube.com/watch?v=JW-p9PlDYiQ
Youtube, “Out of africa" theory proven wrong”, 2010 https://www.youtube.com/watch?v=_Z9NWJrWKRY

ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΩ ΜΕ ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΟ ΠΑΛΙΟ ΜΟΥ ΑΡΘΡΟ, ΟΠΩΣ ΕΙΧΕ ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΕΙ ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΙΧΩΡ